Abstract:

Yaygın kullanımıyla ülkemizde koronavirüs olarak adlandırılan Kovid-19 salgını, tüm dünyayı etkisi altına almış salgın bir hastalıktır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilen Kovid-19 salgını, tüm dünya gibi ülkemizi de pek çok alanda etkilemiştir. Bu bağlamda hala devam etmekte olan bu salgın sürecinde okulların uzaktan eğitim-öğretime geçmesi, sokağa çıkma yasağı, işten çıkarma yasağı, kısa çalışma ödeneği, işyeri kiralarına ilişkin fesih ve tahliye yasağı, maske takma zorunluluğu gibi günlük hayatımızı ilgilendiren bir dizi tedbirler hayata geçirilmiştir. Bu açıdan az veya çok bu salgından herkesin bir yönüyle etkilendiğini söylemek yanlış bir tespit olmaz. Kovid-19 salgınının etkileri sadece bu sayılanlarla da sınırlı kalmamıştır. Nitekim bu salgın sürecinde üretim azalmış hatta birçok alanda durma noktasına gelmiş, bazı işyerleri kapanmak zorunda kalırken, pek çok kişi de işinden olmuştur. Kovid-19’un yukarıda belirtilen genel etkileri dışında bir de kişiler arasındaki özel hukuk ilişkileri bakımından doğurduğu sonuçlar bulunmaktadır. Zira Kovid-19 nedeniyle uzaktan öğretime geçilmesiyle okudukları yerde kira sözleşmeleri devam eden öğrencilerin ailelerinin yanına dönmek zorunda kalması veya işyerleri geçici olarak kapatılan ya da faaliyetleri önemli ölçüde durma noktasına gelen esnaf ve tacirlerin işyeri kiralarının işlemeye devam etmesi bunlara örnek olarak gösterilebilir. Kovid-19 salgını tüm bu etkilerinin yanında kişileri daha izole bir yaşam sürmeye sevk ederek, insanların kalabalık ortamlardan uzak durmasına sebep olmuştur. Bu durum, normalleşme olmasına rağmen çoğu işyerinin kapasitesinin çok çok altında iş yapmasına yol açmıştır. Hal böyle olunca işyerlerinde kira sözleşmesiyle faaliyet yürüten pek çok tacir ve esnaf, kar elde etmek bir yana işyerlerinin kapanmamasına ve günü kurtarmaya çalışmaktadır. Kovid-19’un en fazla etkilediği alanlardan biri, hiç şüphesiz ticari hayattır. Hele ki ticari faaliyetlerine kendilerine ait olmayan işyerlerinde sürdüren tacir ve esnaflar bakımından, pandeminin etkileri daha belirgin hissedilmektedir. Çünkü ticari faaliyetlerini başkalarına ait işyerlerinde kira karşılığı sürdüren tacir ve esnaflar, salgın nedeniyle durma noktasına gelen işleri yüzünden kira bedelini ödeyememe riski ile karşı karşıya kalmaktadır.

Keywords: