Abstract:

Suriye krizi ve krizin insani boyutu, 2011 yılından itibaren ortaya çıkmış ancak bölge ülkeleri her ne kadar bu durumun farkında olsa da dünya genelinde krizin bu boyutuna yönelik bir duyarsızlık söz konusu olmuştur. Türkiye, Suriye krizinin insani boyutuna yönelik olarak krizin başında harekete geçmiş ve zaman içinde Suriye krizinin insani boyutunda Türkiye’nin uyguladığı politikalar ve uluslararası topluma bir örnek olan tutumu, uluslararası boyutta akademide, medyada ve kamuoyunda çoğunlukla göz ardı edilmiştir. Bu çalışma, Türkiye’nin Suriye krizinden etkilenen sivillere yönelik insani politikasını Suriye ile sınırları bulunan Lübnan, Ürdün ve Irak’ın yaklaşımlarıyla karşılaştırarak analiz etmektedir. Çalışma esnasında literatür taramasının yanı sıra 2014-2017 yılları arasında Suriye’ye komşu ülkelerde yapılan görüşmeler ve saha çalışmalarından yararlanılmıştır. Çalışmada ilk olarak Suriye krizinin geldiği nokta genel hatlarıyla ortaya konmakta ardından sırasıyla Türkiye, Lübnan, Ürdün ve Irak’ın geliştirdiği yaklaşımlar tartışılmaktadır. Sonuç olarak Türkiye’nin Suriye krizinin insani boyutuna yönelik uyguladığı politikaların tecrübelerle gelişerek profesyonel bir şekilde uygulandığı Türkiye’nin ardından Ürdün’ün krize profesyonel bir şekilde yaklaşım gösterdiği görülmektedir. Lübnan ve Irak’ın ise bir yandan krizin insani boyutuna muhatap olurken diğer yandan uyguladıkları politikalarla krizin bu boyutunu görmezden gelme veya öteleme şeklinde bir yaklaşım sergilediği görülmektedir. 

Keywords: