Özet:

Yönetimin tamamlayıcı unsuru denetimdir. Denetim devletin etkin işlemesini sağlamaktadır. Devletin denetlenmesinde siyasi, hukuki ve idari denetim yolları uygulanmaktadır. Ombudsmanlık denetimi devletin diğer denetim yollarına alternatif bir denetim türü değildir, diğer denetim yollarının eksik kalan yönlerini doldurmaya yönelik bir denetim mekanizması öngörmektedir. Ombudsmanlık kurumu, günümüzde birçok ülkede uygulanmaktadır. Ombudsman vatandaşlar ile kamu kurumları arasında ortaya çıkan anlaşmazlıkların giderilmesi için kurulan bağımsız bir kurumdur. Ombudsmanlık türlerini genel ve özel amaçlı ombudsmanlar olarak ikili sınıflandırabiliriz. Genel amaçlı ombudsmanlar kendilerine gelen her türlü şikayeti değerlendirmekle görevli kılınmışlardır. Genel amaçlı ombudsmanlık kurumunda ombudsmanlar konu ayrımı ve kısıtlamasına tabi tutulmamışlardır. Özel amaçlı ombudmanlık kurumlarında ise ihtisas alanına göre uzmanlaşma yaşanmaktadır. Ombudsmanlar belli bir konuda uzmanlaşmakta ve yalnız bu konuda kendilerine yapılan başvuruları kabul edebilmektedir. İngiltere’de ombudsmanlık kurumu yaklaşık 50 yıllık bir tecrübeye sahiptir. Birçok konuda özel ombudsmanlar kurulmuştur. Parlamento komiserliği, yerel yönetimler komiserliği, cezaevleri ve şartlı tahliye ombudsmanlığı bu özel ombudsmanlık türlerinden üçüdür. Türkiye’de son 8 yıldır kamu denetçiliği yasal bir zeminde yer almaktadır. Genel amaçlı olan kamu denetçisi devletin taraf olduğu uyuşmazlıkların çözümü için öneriler sunmakta ve başarılı sonuçlar elde etmeye çalışmaktadır.

Anahtar Kelimeler: