Abstract:

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de ders araştırması (lesson study) modeli ile ilgili yapılmış lisansüstü tezlerini, farklı açılardan analiz etmektir. Bu amaca yönelik olarak tezlerin yayın yılı, bilim dalı, türü, tezde ortaya koyulan amaç, araştırma deseni, örneklem büyüklüğü ve profili, veri toplama araçları ve veri analiz eğilimleri belirlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2012-2019 yılları arasında ders araştırması modeliyle tasarlanmış 30 tez çalışması oluşturmaktadır. Araştırma bir nitel desenle tasarlanmış, elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiş frekans ve yüzde tabloları halinde sunulmuştur. Araştırma sonucu, ders araştırması modeliyle ilgili tezlerin daha çok matematik eğitimi bilim dalında ve matematik öğretmenleriyle yapıldığını göstermiştir. Ayrıca ders araştırması modeline ülkemizde 2012 yılı itibariyle ilgi oluştuğu ve son yıllarda bu ilginin artarak devam ettiği belirlenmiştir. Çalışmadaki lisansüstü tezlerin 19 doktora tezi, 11’i yüksek lisans tezidir. Çalışmadaki bulgulara göre örneklem profili öğretmen ve öğretmen adaylarını kapsarken, örneklem büyüklüğü ortalama 5 ya da 7 öğretmendir. Araştırma deseni olarak nitel desen, araştırma modeli olarak ise durum çalışması modeli kullanılırken veri analizi için içerik analizi ve betimsel analizin kullanıldığı saptanmıştır. Verilerin çoğunlukla görüşme, video/ses kaydı ve gözlem yoluyla toplandığı görülmektedir. Tez konularındaki eğilim daha çok mesleki gelişim ve matematiği öğretme bilgisi yönündedir. Tez amaçlarındaki eğilim ise ders araştırması modeli ile çalışma yapıldığında öğretmenlerde ya da öğretmen adaylarının öğretme bilgilerinde meydana gelen değişimleri incelemek, ders araştırması modeli hakkında görüş almak ve modeli değerlendirmektir. Son olarak çalışma kapsamında ulaşılan tezler ve yapılan analizler derlenerek sonraki ders araştırması modeli çalışmalarına dair birtakım öneriler sunulmuştur.

Keywords: