Özet:

Mezopotamya coğrafyasında kurulan Asur Devlet’i Eski - Orta ve Yeni Asur olmak üzere üç döneme ayrılırken, Yeni Asur Devleti’nde dört kralı kapsayan döneme ( II. Sargon - Sanherib - Asarhaddon ve Asurbanipal) Sargonidler Devri ya da Asur İmparatorluk Devri denilmektedir. Eski Asur Dönemi’nden başlayarak devam eden Asur-Babil mücadelesi makalemize konu olan dönemde de devam etmiştir. Babil’in önemi Asur coğrafyasına göre daha uygun şartlara sahip olması ve bunun yanı sıra ticari yolların üzerinde bulunmasıdır. Sargonidler Devri’nden önce III. Tıglat-Pileser döneminde Babil hâkimiyet altına alınmış ve III. Tıglat-Pileser çifte kral olarak iki ülkeyi beraber yönetmiştir. Ancak onun ölümü sonrası yaşanan gelişmeler sırasında II. Marduk-apla-iddina (Merodah-Baladan), Babil yönetimini ele geçirmeye çalışmış o dönemde tahtta olan II. Sargon onunla yaptığı ilk mücadele de başarılı olamasa da 10 yıl sonra M.Ö. 710 yılında yaptığı savaşı kazanmış ve II. Marduk-apla-iddina (Merodah-Baladan) yenilerek kaçmak zorunda kalmıştır. Sonrasında Sanherib’in tahta geçişini fırsat bilerek tekrar harekete geçen Merodah-Baladan bir kez daha yenilmekten kurtulamamış Elam ‘a kaçmış ve orada ölmüştür. Bu olaylar sonrası Sanherib Elam üzerine sefere çıkmış ancak bu sırada Elamlılar Babil tahtına getirilen Sanherib’in oğlunu öldürmüşlerdir. Yaşanan bu karışıklık sırasında tahta geçmeye çalışan komutanlar ise yine Asur kralı Sanherib tarafından yenilgiye uğratılmıştır. Sanherib bu yaşananlardan dolayı Babil kentini cezalandırmış ve kenti yakıp yıkmıştır. Babil’in yıkımı ile sonuçlanan bu olaylar sonrası Sanherib en küçük oğlu olan Asarhaddon’u veliaht seçtiği için diğer iki oğlu tarafından öldürülmüş ancak bütün bu yaşananlara rağmen Asarhaddon Asur tahtına geçmiştir. Kral, Babil kentini yeniden inşa ettirmiş ayrıca iki devlet arasında ılıman siyaset kendini göstermiştir. Asarhaddon kendinden sonra da bunun devam etmesini istemiş ancak Asur’a veliaht olarak atadığı Asurbanipal ve Babil’e veliaht seçilen Şamaş-şumu-ukin’in tahta geçişleri sonrası yaşananlardan dolayı düşüncesi işe yaramamış kardeşinin isyanını bastıran Asur kralı Asurbanipal, Babil yönetimini de ele almış ve ölene kadar devam ettirmiştir. Onun ölümü ile zayıflayan Asur Devleti’ne ise bağımsız olarak güçlenen ve Med’ler ile ittifak kuran Babil Devlet’i son vermiştir.

Anahtar Kelimeler: