Abstract:

Amaç: Son yıllarda tüm paydaşlar için önem kazanan sağlık okuryazarlığı, bireylerin alacakları sağlık hizmetlerine ulaşmada verecekleri kararlara etki edecek temel sağlık bilgileri ve bu hizmetleri anlama kapasiteleri olarak tanımlanabilir. Alan yazında sağlık okuryazarlığı ilgili yapılan araştırmaların son zamanlarda artış gösterdiği görülmektedir. Bu araştırmanın amacı, yapılan araştırmalar çerçevesinde, sağlık okuryazarlığı alanının bilimsel haritasının stratejik ve tematik olarak ortaya konulmasıdır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada kullanılan veriler 1975-2019 yıllarını kapsayacak şekilde Web of Science (WoS) veri tabanından elde edilmiştir. Elde edilen veriler R tabanlı Bibliometrix analiz programında web arayüz sağlayıcısı olan Biblioshiny programı ile analiz edilmiş ve görselleştirilmiştir. Bulgular: Araştırmada 401 kaynak içerisinde 808 belgeye ulaşılmıştır. En fazla atıf 1996 yılında yayımlanmış bir yayına aittir. Sağlık okuryazarlığı ile ilgili yapılan araştırmalarda 2004 yılından itibaren artış olmuştur ve en fazla yayın 2018 yılında yapılmıştır. En fazla yayın ABD'de yapılmıştır. En ilgili ve etkili kaynağın “Patient Education and Counseling” olduğu, en ilgili ve etkili yazarın ise “Kripalani S” olduğu belirlenmiştir. Türkiye, en etkili ülkeler sıralamasında ilk 20'ye girememiştir. Ayrıca hiçbir ülkeyle iş birliği içerisinde bulunmamıştır. Sonuç: Bu araştırma bulgularının ilgili tüm paydaşlara yol gösterici olacağı ve sağlık okuryazarlığı ile ilgili farkındalığı artırıcı bilimsel faaliyetlerin desteklenmesi gerektiği değerlendirilmiştir.

Keywords: