Abstract:

Kurumsal iktisat yaklaşımı ile birlikte kurumların ülkeler arasındaki ekonomik gelişmişlik farklılıklarını açıklamada en önemli faktörlerden biri olduğu genel kabul görmüş, bu doğrultuda, literatürde, kurumlar ve ekonomik büyüme ilişkisi “kurumların üstünlüğü” varsayımı çerçevesinde incelenmiştir. Söz konusu yaklaşımda, kurumsal yapının iktisadi büyüme ve kalkınmanın altında yatan temel neden olduğu kabul edilmiştir. Ancak tersi yöndeki ilişki, iktisadi büyüme ve kalkınmanın kurumsal performans üzerindeki etkisi üzerinde az durulan konulardan olmuştur. Literatürde, kurumlar ve ekonomik performans arasındaki nedensellik ilişkisini ele alan göreli olarak az sayıdaki çalışmanın sonuçları ise karmaşıktır. Bu çerçevede, çalışmada, gelişmekte olan ülkelerde kurumlar ve ekonomik performans arasındaki nedensellik ilişkisinin panel VECM modeli kullanılarak araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre, uzun dönemde, hükümetin etkinliği ve düzenlemelerin kalitesi ile ekonomik büyüme değişkenleri arasında, kurumsal faktörlerden, ekonomik büyümeye doğru bir nedensellik ilişkisi bulunmuştur. Ancak, ekonomik büyümeden hükümetin etkinliği ve düzenlemelerin kalitesine doğru bir nedensellik ilişkisi bulunamamıştır. Diğer taraftan, hukukun üstünlüğü ve ekonomik büyüme arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmadan elde edilen kısa dönemli nedensellik ilişkilerine ilişkin bulgulara göre ise hükümetin etkinliği ve düzenlemelerin kalitesi ile ekonomik büyüme arasında nedensellik ilişkisi bulunamazken, düzenlemelerin kalitesinden iktisadi büyümeye doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords: