Özet:

Emniyet ve emniyet yönetimi konusundaki çalışmalar havacılık sektörü özelinde başlamamış olsa da operasyon için gerekli olan pahalı altyapı yatırımları, ekipman ve insan kaynağının korunması için emniyet yönetimi zorunlu hale gelmiştir. Yüksek operasyonel risk ve kısa operasyon süreleri ile emniyet yönetimi havacılık için bir gereklilik olmuştur. Hava taşımacılığında yaşanan talep artışı sonucu, operasyonel yoğunluk sebebiyle uçuş yer operasyonları sırasında potansiyel kazaların da artacağı öngörüsü, uluslararası düzeyde emniyet standardı geliştirilmesini zorunlu kılmıştır. Çalışma kapsamında yapılan literatür araştırması sonucunda havayolu işletmelerinde emniyetsizlik kaynaklı olayların ele alındığı tespit edilmiş ancak uçuş operasyonlarında önemli bir paydaş olan yer hizmetleri işletmelerinde emniyet kültürünün önemine dair bir çalışmaya rastlanmamıştır. Literatürde, genellikle Reason ve Hudson modelleri üzerinde yapılan çalışmalara rastlanmış olup Patankar ve Sabin’in emniyet kültürü piramidi modelinin (2010) uygulamada yeterince yer almadığı görülmüştür. Bu kapsamda çalışmanın birincil amacı, literatürde eksikliği tespit edilen bu iki konuyu birleştirerek literatüre katkı sağlamaktır. Çalışmanın ikincil ve özgün amacı ise havacılık yer hizmetleri kuruluşundaki yerleşmiş emniyet kültürü ve adil kültür algısının tespiti için Patankar ve Sabin emniyet kültürü piramidinin kullanılması ve eksik noktaların ortaya konularak yöneticilerin etkin karar vermelerine rehber olmaktır. Bu çalışmada veri toplama yöntemi olarak nitel araştırma yöntemlerinden yapılandırılmış mülakat tekniği kullanılmıştır. Yapılandırılmış mülakat soruları Türkiye’de faaliyet gösteren bir havacılık yer hizmetleri kuruluşunun emniyet ve kalite bölümünde görevli yöneticiler ile yapılan ön görüşme sonucunda şekillendirilmiştir. Katılımcılardan cevaplar mail ve telefon yolu ile alınmıştır. Elde edilen sonuçlara göre havacılık yer hizmetleri şirketinde mevcut olarak uygulanmakta olan emniyet yönetimi süreçleri Patankar ve Sabin emniyet kültürü piramidi ile kıyaslanmış ve havacılık yer hizmetleri şirketindeki emniyet yönetim süreçleri bu açıdan değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: