Özet:

ÖZET Asperger bozukluğu (AB) DSM-IV’te Yaygın Gelişimsel Bozukluklar (YGB) başlığı altında yer almaktadır. Belirgin dil gelişimi gecikmesi olmaksızın, toplumsal etkileşimde nitel bozulma, davranış, ilgi ve etkinliklerde sınırlı, basmakalıp ve yineleyici örüntülerin olması bozukluğun temel özellikleridir. Her ne kadar Asperger Bozukluğu DSM V’de Otizm Spektrum Bozukluğu başlığı altında toplanmış olsa da klinik olarak halen kullanılmakta olan bir tanıdır. AB olan bireylerde temel sorun eş duyumun olmaması, ilişkilerde karşılıklı etkileşimin yetersiz olması ve  yakın ilişki kuramamadır.  AB olan çocuk ve ergenlerde %30 oranında  komorbid psikiyatrik bozukluklar görülebilmektedir ve bu ruhsal hastalıklar bireyin sosyal uyumunu daha da kötüleştirebileceği gibi, diğer işlevsellik alanlarını da etkileyebilmektedir. Öyle ki AB olan bireylerin kliniğe ilk başvuru sebepleri doğrudan AB ile ilişkili sorunlardan ziyade komorbid bozukluklar nedeniyle olabilmektedir. En sık görülen komorbid ruhsal hastalıklar % 45 oranında Anksiyete bozuklukları,  %28 Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu, %19 Obsesif Kompulsif Bozukluk  ve %15  Depresif Bozukluktur. Okul reddi, çocukların anksiyete ve depresyon gibi duygusal sorunlar nedeni ile okula devam edememesi olarak tanımlanmaktadır. Genel olarak, okul reddinin yaygınlığı tüm okul çağındaki çocuklar için yaklaşık %1 ve kliniğe başvuran tüm çocuklar için %5 olarak bildirilmektedir. Okul reddi okul hayatının herhangi bir döneminde ortaya çıkabildiği gibi önemli geçiş dönemlerinde, okula erken başlama durumunda, okul değişiminin olduğu durumlarda veya zorunlu eğitimin bitmesine yakın bir dönemde de görülebilmektedir. Okul reddi, birçok ruhsal bozukluğun belirtisi olarak karşımıza çıkabilir. Ayrılma anksiyetesi bozukluğu, yaygın anksiyete bozukluğu, sosyal fobi, özgül fobi ve anksiyete ile giden uyum bozukluğusık görülen tanılardır. Yazında yaygın gelişimsel bozukluklar ile okul reddi komorbiditesine dair yeterince çalışma olmadığı görülmüştür. Bu yazıda AB olan ve okul reddi gelişen 5 ergen hastada klinik özellikler, tanı ve tedavideki güçlükler ve önemli noktalar tartışılacaktır. Abstract: Asperger's disorder (AD) is classified in Pervasive Developmental Disorders in DSM-IV. Qualitative deterioration in social interaction without prominent language development delay and limited, stereotyped and repetitive patterns in behavior, interest and activities are key feature in AD. Although Asperger's Disease is classified under the title of Autism Spectrum Disorder in DSM-5, it is still used in psychiatry clinics. Main problems in AD are, deficits emphaty skills and developing and maintaning close relationships. Comorbid psychiatric disorders are shown in 30% of children and adolescents with AB and this psychiatric disorders may worsen social interraction as well as effect other fuctional areas. Thus, first referral to a psychiatry clinic can due to a comorbid disorder rather than AD related problems. Most common comorbid psychiatric disorder in AD are; Anxiety disorders (45%), Attention Deficit and Hyperactivity Disorder (28%), Obsessive Compulsive Disorder (19%), Depressive Disorder (15%). School refusal described as an inability of child to attend school due to emotional problems such as anxiety and depression. Generally, prevelance of school refusal  is 1% for children at school age and %5 for children presented to psychiatry clinic. School refusal may occur at any time in child’s life time, but esspecially occurs in during psychological transitional periods,  school change or mandatory education is near completion. In literature, there is lack of data about AD and school refusal comorbidity. In this article, clinical features and diagnosis and treatment diffuculties of 5 adolescents with AD and school refusal are discused.

Anahtar Kelimeler: