Özet:

Son zamanlarda kutsal mekân çalışmalarının revaçta olması hasebiyle halk inanışları çalışmalarının halkbilimi disiplini içerisinde yaygınlaştığı gözükmektedir. İnsan yaşamının her alanında izlerini görebileceğimiz inanışlar ve bu inanışların davranışları ve tutumları sosyal ve psikolojik yönden etkilemesi, halkbilimi içerisinde inanışlar üzerine farklı kuram ve yaklaşımlarla çalışmalar yapılmasını sağlamıştır. Dr. Rezan Karakaş’ın 2020 yılında kaleme aldığı “Güneydoğu Anadolu Halk İnanışları (Dicle Bölümü)” adlı çalışması, on yılı aşkın bir sürede gerçekleştirilen saha çalışmalarının bir ürünüdür. Çalışma kapsamında Dicle Bölümü’nü oluşturan Diyarbakır, Batman, Siirt, Mardin ve Şırnak illerinde gerçekleştirilen saha çalışmaları ve literatür taramaları ile hacimli bir eser oluşturulmuştur. Çalışma söz konusu bölgeyi halk inanışları bakımından kitap hacminde ele alan ilk çalışmadır. Esassında kitap, TÜBİTAK tarafından desteklenen “Ritüelleri ve Anlatılarıyla Siirt, Diyarbakır ve Mardin’de Kutsal Mekânlar: Dinî, Tarihî, Kültürel ve Edebî Doku” adlı projenin bir sonucu olarak geniş bir sahayı ele alabilmiştir. Çalışmada beş farklı ilin bulunması, kaynak kişi seçiminde sistematik bir yaklaşımı gerekli kılmıştır. Çalışma boyunca yöre insanın gündelik yaşamının bir parçası olan inanışlarla ilgili geniş bir alanda örneklem oluşturularak halk inanışlarının insan, toplum ya da grupların yaşamını çevreleyen/kapsayan yönlerine vurgu yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: