İnsanlık var olduğundan beri varlığı, yaşamı ve doğayı anlamlandırabilmek adına bilimsel bir yaklaşım sergilerken bazen de bir türlü anlamlandıramadığı konuları gerçeklik payı olsun veya olmasın korku ve çaresizlikle doğaüstü bir güce, inanca bağlayarak yorumlamıştır. Bu inanç ve yönelişte gizli güçlerden korkma, uğur, geleceği öğrenme gibi duygu ve istemler yer alırken bunların bir kısmı dinî kaynakları referans almakta, bir kısmı da doğa ve doğaüstü özelliklerden izler taşımaktadır. Söz konusu inanışlar ve uygulamalar arasında nazar ve uğur ayrı öneme sahip olup özünde birçok konuya dair önemli bilgiler barındırmaktadır. Bu kapsamda çalışmamızda halk bilimi ve kültürel değerler bakımından nazar ve uğur ile ilgili inanış ve uygulamaların Bingöl ve Tunceli yöresinde yaşayan Şafii ve Alevilerdeki yansımaları değerlendirilmektedir. Yazılı kaynakların yanında saha araştırması ve derlemelerle sözlü kaynaklardan da yararlanılmaktadır. Nazar ve uğur ile ilgili inanışlarda İslamî özelliklerle birlikte, bölgede etkin olan İslam öncesi dönemlerin farklı inanış ve ritüelleriyle kökleri semavî dinler öncesine uzanan pagan inanışlar ve atalar kültünden izler olduğu görülmektedir. Özellikle Alevilerde dikkat çeken Şamanizm, Yaresan ve Zerdüşt tesiri yanında yine hem Alevi hem de Şafiilerde İslam diniyle birlikte Musevîlik ve Hıristiyanlık gibi diğer semavî dinlerin bazı değişim-dönüşümlerle de olsa yansımalarının olduğu saptanmaktadır. Günümüzde birçok inanış ve pratik geçmiş dönemlere göre zayıflasa da yine de varlığını sürdürmektedir.
Since humanity has been presenting a scientific approach in order to understand its existence, life and nature, and sometimes it has interpreted the subjects which it can’t understand in any way, whether or not, with fear and disappointment, by linking a supernatural power to faith. This belief and direction includes feelings and desires such as fear of hidden powers, happiness, future learning, while some of them are referred to religious sources, and some are trace of nature and supernatural characteristics. There are many kinds of beliefs and practices that have a distinct importance between Nazar and happiness and contain important information on many subjects in its essence. In this scope, our work evaluates the reflections of the beliefs and practices related to Nazar and happiness in terms of public science and cultural values in the area of Bingöl and Tunceli in the Shafi and Alevians. In addition to written sources, field research and collections are also used by verbal sources. In the beliefs concerning Nazar and happiness, along with the Islamic characteristics, it is seen that the different beliefs and rituals of the pre-Islam periods that are active in the region and their roots are followed by the pagan beliefs and ancestors of the cult that extends to the pre-Semavi religions. Specifically in the Alevians attracted Shamanism, Yaresan and Zerdüşt assembly is also found that both Alevians and Shafians, along with the Islamic religion, and other semavian religions such as Musevism and Christianity, are reflected even with some changes and transformations. Today, many beliefs and practices are weakened in terms of the past periods, but still exist.
Field : Filoloji
Journal Type : Uluslararası
Relevant Articles | Author | # |
---|
Article | Author | # |
---|