Abstract:

Bu araştırmada 1250-1517 yılları arasında İslam coğrafyasının önemli merkezlerinde hüküm süren Memlükler dönemi şairleri ele alınmıştır. Yaklaşık üç asır süren Memlük dönemi saltanatı, İslam peygamberi Hz. Muhammed (SAV) döneminden günümüze kadar İslam kültür mirasının gelişimi açısından en önemli tarihi dönüm noktalarından biri olarak kabul edilmektedir. Memlükler dönemi, genel itibarıyla İslâmî ilimlerin tamamında önemli gelişmelerin yaşandığı İslam bilim ve sanat tarihinin en parlak dönemlerinden birisi olmuştur. Özel olarak ise dil, şiir ve edebiyat gibi alanlarında pek çok önemli eser Memlük döneminde insanlığa kazandırılmıştır. Bu dönem, ilmi ve edebi alanlarda kitap yazım çalışmalarının en yoğun olduğu dönemlerden biridir. Aynı zamanda edebi sanatların ve şiir türlerinin yüksek seviyelere ulaştığı, medih, gazel, hiciv, tenkit ve hamaset şiirlerinin çeşitleri bütün zenginlikleriyle kullanıldığı ve şairlerin sultanları olarak kabul edilen birçok ustanın yetiştiği bir dönemdir. Ayrıca bu dönemde ilimle uğraşan hemen herkes kısmen de olsa şiir ve edebiyatla da ilgilenmişlerdir. Bu nedenle çalışmada, bütün şiir yazanlar değil özellikle daha çok belirgin şair kimliğiyle öne çıkanların hayat hikâyeleri ele alınmıştır. Bildiğimiz kadarıyla ülkemizde bir bütün olarak Memlük dönemi şairleriyle ilgili bağımsız bir çalışma şu ana kadar yapılmamıştır. Bu nedenle bu araştırmada Memlükler döneminde Memlük devletinin hâkim olduğu coğrafyada yaşamış ve bir şekilde Memlük devletiyle irtibat sağlamış olan şairlerin kısaca hayat hikâyeleri, eserleri ve öne çıkan yönleri incelenerek bu alandaki literatürde var olan boşluğun kapanmasına katkıda bulunulmuştur.

Keywords: