Özet:

Kadın cinsel sağlığı son 10-15 yılda giderek gelişen bir araştırma alanı ve klinik uygulamaların odağı haline gelmiştir. Yargılayıcı olmadan ve kabullenici bir tutumla dikkatin anlık deneyimlere odaklanmasını vurgulayan bilinçli farkındalık temelli müdahaleler, cinsel işlev bozukluğu yaşayan kadınlar için umut verici bir tedavi seçeneği olarak ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda bu derleme çalışmasının amacı, cinsel işlevselliğin çeşitli aşamalarında sorun yaşayan kadınlarda bilinçli farkındalık temelli psikolojik müdahalelerin kullanılabilirlik ve etkililiğini değerlendirmektir. Bu amaç doğrultusunda, çeşitli veri tabanları “sexual dysfunction AND mindfulness”(“cinsel işlev bozukluğu” ve “bilinçli farkındalık”), “sexual desire AND mindfulness” (“cinsel istek” ve “bilinçli farkındalık”), “sexual arousal AND mindfulness” (“cinsel uyarılma” ve “ bilinçli farkındalık”), “sexual pain AND mindfulness” (“cinsel ağrı” ve “ bilinçli farkındalık”), ve “orgasm disorder AND mindfulness” (“orgazm bozukluğu” ve “bilinçli farkındalık”) anahtar kelimeleri ile taranmıştır. PRISMA karar kriterlerine bağlı kalınarak yapılan tarama 2000 ve 2017 yılları arasında yayınlanmış 13 araştırma makalesi tespit edilmiştir. Bulgular, hem bireysel hem de grup odaklı bilinçli farkındalık temelli terapilerin cinsel tepki döngüsünün çeşitli boyutlarında yaşanan cinsel işlev bozukluklarında anlamlı düzeyde iyileşme sağladığını ve bu iyileşmelerin uzun dönemde korunduğunu göstermiştir. Cinsel işlevsellikle ilgili birincil sonuçların yanında, depresyon ve kaygı, çift uyumu, iletişim gibi pek çok alanda da olumlu değişime yol açtığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: