Özet:

Orta Doğu ve Afrika’daki çatışma bölgelerinden gelen göç akışı, neredeyse bir milyondan fazla yerinden edilmiş insanın Avrupa'ya varmasıyla sonuçlanınca, özellikle 2015’ten itibaren Avrupalı akademisyenlerin ön ayak olduğu yeni bir araştırma alanı ortaya çıktı. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin (BİT) mültecilerin göç süreçlerindeki ve sonrasındaki deneyimlerini nasıl dönüştürdüğünü inceleyen bu araştırma gündemi, bir yandan yerinden edilmiş göçmenlerin BİT’leri hayatta kalma mekanizmalarını güçlendirecek şekilde nasıl kullandıklarını incelemekte öte yandan bu araçların aile bağları, uyum ve hak arama gibi alanlarda onlara nasıl destek sağladığını ele almaktadır. Aynı zamanda, sınır ve gözetim çalışmalarındaki son gelişmeler, göç rejimlerindeki güvenlik odaklı hedeflerin şekillenmesinde teknolojinin kritik rolünü vurgulamaktadır. Bu çalışma, Scopus ve Dimensions veritabanlarından elde edilen ve sentezlenen meta verilerle 2006-2021 arasındaki dijital göç literatürünü sistematik ve eleştirel bir şekilde gözden geçirerek, zorunlu göçmenlerin kısıtlayıcı göç sistemleriyle başa çıkmak için dijital teknolojileri nasıl kullandıklarını ve gözetim teknolojileri ile girdikleri etkileşimleri incelemektedir. Böylece, dijital göç çalışmalarına hâkim bu ikircikli pozisyonların teşhis edilmesini ve BİT’lerin göçmenleri güçlendirme olasılığı konusunda bir çıkarıma varmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: