Özet:

Amaç:Bu araştırma, Gaziantep ve Kilis illerinde faal olarak görev yapan basketbol hakemlerinin stres düzeyleri ve başa çıkma yöntemlerinin çeşitli değişkenler açısından incelemeyi amaçlamaktadır. Materyal & Metot:Araştırmanın örneklemini Gaziantep ve Kilis illerinde faal olan 2022/2023 sezonu içerisinde görev alan 53 erkek, 32 kadın basketbol hakemi oluşturmaktadır. Bağımsız değişkenler ile ilgili bilgi toplamak üzere, araştırmacılar tarafından geliştirilen, kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Hakemlerin stresle mücadele etme tarzlarının belirlenmesinde “Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçek Lazarus ve Folkman (1984) tarafından geliştirilmiş 66 maddeden bir ölçektir. Şahin ve Durak (1995) tarafından bu ölçek üniversite öğrencilerine uyarlanarak madde sayısı 30’a indirgenmiştir. Hakemlerin algıladıkları stresi ölçmek amacıyla kullanılan “Algılanan Stres Düzeyi Ölçeği” bulunmaktadır. Ölçek literatürde ilk olarak Cohen ve diğerleri (1983) tarafından geliştirilmiş, Baltaş ve diğerleri (1998) tarafından ölçek Türkçe’ye uyarlanmıştır. Yapılan çalışmada elde edilen bulgular değerlendirilirken, istatistiksel analizler için SPSS 22 kullanılmıştır. Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel metotlardan kullanılmıştır. Verilerin analizinde bağımsız örneklem T-Test ve Anova Testi kullanılmıştır. Kullanılan analizlerde anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak belirlenmiştir. Bulgular: Elde edilen bulgularda katılımcıların yaş, cinsiyet, eğitim durumu, aktif hakemlik yılı değişkenleri açısından algılanan stres puanlarında ve stresle başa çıkma puanlarında üzerinde anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Sonuç stresle başa çıkma ortalama puanlarının klasman hakemleri lehine yüksek olduğu bulunmuştur. Aktif hakemlik yılı açısından algılanan stres ortalama puanların 4-6 yıl aktif çalışan hakemlerin lehine daha yüksek olduğu, stresle başa çıkma ortalama puanlarının 7 yıl ve üzeri hakemlerde yüksek olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: