Özet:

Bu makalenin konusunu Sultan II. Süleyman (1687-1691), II. Mustafa (1695-1703) ve III. Ahmet (1703-1730) zamanında gerçekleşen askerî yenilgiler sonrasında hazırlandığı iddia edilen ve Osmanlı topraklarında pazartesi ve cuma günleri bütün tebaanın oruç tutmasını ve üç ay üst üste Mekke’de alay düzenlenmesini emreden ferman oluşturmaktadır. Bu sözde fermanın İngilizce tercümesi 17. yüzyılın sonuna doğru basılmış ve çeşitli türevleri farklı zamanlarda tekrar tekrar çeşitli yazılı kaynaklarda yer almıştır. Bu yayınlara göre fermanda peygamberin şefaati ile Allah’tan Osmanlı ordusunun gelecekteki başarısını dilemek üzere üç kere düzenlenmesi gereken tören alayının kuralları da tanımlanmaktadır. Buna göre, peygamberin tabutu farklı yayınlara göre yaklaşık 10, 20 ya da 25 millik (40 km) bir mesafe olan tören güzergâhı boyunca taşınacak, yol boyunca katılanlar kendilerini kırbaçlayarak ağıtlar yakacak ve her mil başına bir insan kurban edilecektir. İngilizcede ilk kez 1687 yılında bir broşür olarak basılan, daha sonra bir dergide “Advice from Turky/News from Turkey” başlığı ile yer alan 1697 tarihli bu metin aslında kara propaganda örneği olarak değerlendirilmelidir. Bu sözde Osmanlı Fermanlarının İngiliz dilindeki farklı versiyonları yaklaşık iki yüz yıl boyunca basılan çeşitli yayınlarda yer almıştır. Pek çok İngiliz okuryazar 20. yüzyıla kadar iki yüzyıl boyunca sözde ve sahte Osmanlı fermanlarında yer alan kasti kötücül iddiaları gerçek kabul etmiştir. Bu da “Öteki”nin barbar ve yobaz olduğuna dair gerçeklik illüzyonu yaratılmasını sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler: