Özet:

Çizelgeleme problemleri ile ilgili yapılan çalışmalarda, işlere ait makine hazırlık zamanları genellikle ihmal edilmiş veya işlem zamanına dahil edilerek çözüm yaklaşımları geliştirilmiştir. Ancak bazı üretim ortamlarında makine hazırlık zamanları ihmal edilmeyecek kadar büyük olabilmektedir veya yapısı gereği hazırlık zamanlarını işlem zamanlarından ayrı olarak ele almak gerekmektedir. Bu tür ortamlarda eğer işler otomatik makine işlemlerine göre yapılmaktaysa, işlem zamanları işlem sırasından bağımsız gerçekleşmektedir. Ancak, makine hazırlık işlemleri dolayısıyla makine hazırlık zamanları açısından durum değerlendirildiğinde ise devreye insan faktörü girmekte, hazırlık işlemlerinin operatörler tarafından sürekli tekrarlanmasıyla hazırlık zamanlarında gittikçe bir azalma olmaktadır. Bu olgu çizelgeleme literatüründe öğrenme etkisi olarak bilinmektedir. Bu çalışmada, paralel makineli çizelgelemede hazırlık zamanları öğrenme etkili olduğunda toplam tamamlanma zamanının en küçüklenmesi problemi ele alınmıştır. Problem için zaman karmaşıklığı O(n4) (n iş sayısını göstermektedir) olan bir atama modeli geliştirilmiş ve bir örnek problem verilmiştir. Bu çalışma, incelemelerimize göre hazırlık zamanlarının öğrenme etkili ele alındığı ilk çalışmadır

Anahtar Kelimeler: