Abstract:

UNESCO tarafından 2004 yılında oluşturulan Yaratıcı Şehirler Ağı (UNESCO Creative Cities Network-UCCN), farklı ülkelerde ve farklı kültürel temalarda birleşen şehirlerin kültürel çeşitlilik ve birliktelik içinde çalışıp projelerin üretilmesi amacı dâhilinde hayata geçirilmiştir. Ağ’da edebiyat, müzik, tasarım, gastronomi, zanaat ve halk sanatları, sinema/film ve medya sanatları olmak üzere yedi tematik alan bulunmaktadır. Türkiye’nin 2023 hedeflerinde yaratıcı şehirlerin oluşturulması yer almakla birlikte Türkiye’den Ağ’a ilk katılan şehir gastronomi temasıyla Gaziantep olmuştur. Dünya bazında ise Edinburgh (Birleşik Krallık) ilk yaratıcı edebiyat şehri unvanını almıştır. Kahramanmaraş Türkiye’de Unesco Yaratıcı Şehirler Ağı’na edebiyat temasıyla başvuran ilk ve tek şehirdir. Kahramanmaraş tarih boyunca gerek bulunduğu coğrafi konum gerekse farklı medeniyet ve kültürlerin geçiş bölgesinde olması sebebiyle kadim bir şehir, kilit bir mekân konumunda olmuştur. Bu çalışmada Dünya genelinde edebiyat teması üzerinden UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’na dâhil olan şehirler hakkında bilgiler verilmiş, Kahramanmaraş’ın Ağ’a edebiyat teması alanında dâhil olabilme durumu incelenmiştir. Çalışmada yaratıcı edebiyat şehirleri bağlamında Kahramanmaraş’ın değerlendirilmesi amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesinden yararlanılarak durum analizi yapılmıştır. Kahramanmaraş’ın geçmişten günümüze, edebiyat kültürünü yaşatıyor oluşu, yedi güzel adam olarak isimlendirilen Erdem Bayazıt, Akif İnan, Alaaddin Özdenören, Nuri Pakdil, Sezai Karakoç, Rasim Özdenören, Cahit Zarifoğlu ve üstat olarak ifade edilen Necip Fazıl Kısakürek gibi şairlerin yanında daha birçok edebiyat şahsiyetleri, edebiyat dergileri, yayıncılık faaliyetleri, Maraş anlatıları ve edebi oluşumlar gibi hususlar şehrin ağa katılımı açısından önem taşıyan ögeler olarak belirlenmiştir. Aynı zamanda şehirdeki yedi güzel adam edebiyat müzesi, uluslararası şiir ve edebiyat günleri etkinlikleri, uluslararası kitap ve kültür fuarları, edebiyat dergileri, edebiyat kıraathanesi, Kahramanmaraş akademi gibi birçok unsur da bu durumu desteklemektedir. Kahramanmaraş’ın yaratıcı edebiyat şehirleri ağına katılmasının şehre ulusal ve uluslararası düzeyde tanınırlık sağlayıp, ekonomik boyutta yerel kalkınmaya pozitif yönde etkileri olacağı, şehrin edebiyat turizmine de önemli katkılar sunacağı düşünülmektedir.

Keywords: