Özet:

Bu çalışmada rasyonlardaki A vitamini (vit. A) yokluğuna ilgili olarak, broiler piliçlerde şekillenen makroskobik ve mikroskobik lezyonlar incelendi. Bu amaçla 20 kontrol, 20 deneme olmak üzere toplam 40 adet bir günlük broiler civciv kullanıldı. Kontrol grubuna uygun 15.000 IU/kg vit. A içeren rasyon verilirken, deneme grubuna vit. A içermeyen aynı rasyon verildi. Deneme süresinin sonunda, vit. A içermeyen rasyonla beslenen piliçlerde klinik olarak gelişim geriliği, zayıflık ve halsizlik görüldü. Makroskobik olarak üst solunum ve sindirim kanalı mukozasının renginde matlaşma, bursa Fabricius’ta (b. Fabricius) büyüme, mukoza üzerinde beyazımsı yapışkan bir materyalin bulunduğu gözlendi. Mikroskobik olarak üst solunum yolları ve sindirim kanalı mukoza epitelinde dejenerasyon, nekroz ve deskuamasyon, müköz bezlerde metaplazi ve keratinizasyon tespit edildi. Bursa Fabricius’ta interfoliküler ödem ve metaplazi gözlendi. Sonuç olarak; vit. A yetersizliğinin civcivlerde solunum, sindirim ve b. Fabricius’ta metaplaziye neden olduğu ve bu bulguların teşhiste yararlı olacağı kanaatine varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: