Özet:

Kamu yönetimi, “devletlerin yönetim biçimi nasıl olursa olsun” güç dengesi değişmekle birlikte merkezden yönetim ve yerinden yönetim ilkesine göre örgütlenir. Üniter devletler, yerel yönetimlere ilgili kanunda belirtilen kamusal hizmetlerin yerine getirilmesini ve demokratik katılımın tesisini idari ve mali özerklik vererek sağlarken, federal devletler yerel yönetimlere devrettikleri siyasi özerklikle gerçekleştirmektedirler. Şüphesiz dünyada mevcut federal devletlerde uygulama birliği bulunmamaktadır. Özellikle federalizmin felsefesine aykırı bir şekilde geçmiş SSCB döneminde ülke sınırları içinde olan cumhuriyetlere “siyasi özerklik” verilmediği, yerel yönetimlere merkezin katı bir denetim uyguladığı görülür. SSCB coğrafyasında ve egemenliğinde olan cumhuriyetlerin belli bir kısmını Türk Cumhuriyetleri oluşturduğundan bunların günümüzde uyguladıkları yerel yönetim sisteminin Batılı veya Sovyet merkezli bir anlayışla formüle edilip edilmedikleri tartışma konusudur. Azerbaycan, Kırgızistan, Türkmenistan, Kazakistan, Özbekistan söz konusu coğrafyada varlık göstermiş ve SSCB’nin 1991 yılında dağılmasıyla birlikte bağımsızlığına kavuşmuş Türk Cumhuriyetleridir. Bu çalışmada, nitel bir yöntem olan literatür taraması yapılarak bağımsız Türk Cumhuriyetlerinin yerel yönetim yapıları ve merkezi yönetimle ilişkileri açıklanmaya çalışılacaktır. Bu çerçevede Sovyet döneminin yönetim kültürünün yerel yönetimler bağlamında sürdürülüp sürdürülmediği tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler: