Özet:

Bu çalışmada, Batı Anadolu’daki Crocus olivieri ssp. balansae, Crocus chrysanthus, Crocus baytopiorum, Crocus pallasii ssp. pallasii gibi bazı doğal Crocus taksonlarının tohum çimlendirme çalışmaları yürütülmüştür. Tohum canlılığı tetrazolium testi ile belirlenmiştir. Tohumların tohum kabuğu, endosperm ve embriyo gibi kısımları stero binokülerde incelenmiştir. Tohumları 5 oC’de 4 hafta nemli kumda bekletme, suda ve 200-400 mg/l’lik GA3 çözeltilerinde 24 saat tutma; torf doldurulmuş viyollere doğrudan ekme çimlenme çalışmalarının ön uygulamalarını oluşturmuştur. Tohumlar, petri kapları içine yerleştirilmiş nemli 2 adet kurutma kâğıdının arasına ekilmiş ve yeterli nemi korunarak 10 oC’de tutulmuştur. Crocus baytopiorum tohumları ekimden 25 gün sonra çimlenmiştir. Crocus olivieri ssp. balansae tohumları çimlenmeye 33 gün içinde başlamıştır. Crocus chrysanthus tohumları 37 günde çimlenmiştir. Tohumları doğrudan viyollere ekme uygulamasında çıkışlar ekimden 2 ay sonra olmuştur. Çıkış oranları Crocus olivieri ssp. balansae’de %14; Crocus chrysanthus’ta % 82,5; Crocus baytopiorum’da % 73,8 ve Crocus pallasii ssp. pallasii’de % 73,5 olarak belirlenmiştir. In vitro koşullarda tohumlar bitki büyümeyi düzenleyici içermeyen MS ortamına tohumların 24 saat 250 ve 500 mg/L GA3 çözeltilerinde bekletildiği ön uygulamalardan sonra ekilmiştir. Çimlenme oranı 500 mg/L GA3 ön uygulamasında 250 mg/L GA3 ön uygulamasından daha yüksek bulunmuştur. In vitro tohum çimlenmesi ekimden 8 ay sonra başlamış ve oranlar Crocus olivieri ssp. balansae’de % 25; Crocus chrysanthus’ta %9,5; Crocus baytopiorum’da % 80 ve Crocus pallasii ssp. pallasii’de % 90 olarak belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler: