Abstract:

Amaç: Bu çalışma sürekli ayaktan periton diyalizli (SAPD) hastalara uygulanacak diyetlerde iki farklı protein kaynağını içeren (bitkisel, hayvansal) diyetin klinik bulgulara etkisini incelemek amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Bireyler ve Yöntem: Yaş aralığı 11-18 yıl olan SAPD uygulanan 30 hasta üzerinde çalışılmıştır. Subjektif global değerlendirmelerine göre (SGD) ergenlerin %83.3’ü ağır malnütrisyonlu olarak saptanmıştır. İki gruba ayrılan hastalar bir ay 1.5 g/kg/gün protein içeren diyetler almıştır. Verilen protein, 1. grupta yaklaşık %60 bitkisel, 2. grupta yaklaşık %60 hayvansal kaynaklı olmuştur. Her gün telefonla görüşülerek diyetisyen tarafından 24 saatlik besin tüketim kaydı tutulmuştur. Bulgular:Vücut ağırlığı, relatif vücut ağırlığı, boy uzunluğu, triseps deri kıvrım kalınlığı, relatif triseps deri kıvrım kalınlığı, üst orta kol çevresi, üst orta kol kas çevresi ve beden kütle indeksi değerlerinde her iki grupta da önemli artış gözlenmiştir (p<0.05). Her iki grupta da 1. günden 30. güne kadar olan kan total protein, albümin, prealbümin, transferin, HDL-kolesterol, hemoglobin, hematokrit, demir düzeylerindeki artışlar ve kan trigliserit,total kolesterol, demir bağlama kapasitesi düzeylerindeki azalışlar istatistiksel açıdan önemli (p<0.05) bulunmuştur. Hastaların diyetle enerji, protein, E vitamini, folik asit, potasyum, magnezyum, fosfor alımları her iki grupta da benzer bulunurken, bitkisel protein, hayvansal protein, karbonhidrat, yağ, diyet posası, kolesterol, A, B1, B2, B6 ve C vitaminleri, kalsiyum, demir ve çinko alımları arasında ise gruplar arası fark önemli bulunmuştur (p<0.05). Her iki grupta da hastaların büyük çoğunluğunun enerji, protein, yağ ve karbonhidratı önerilen miktarlarda aldığı görülmüştür. Birinci gruptaki hastaların %40’ının diyet posasını fazla miktarlarda aldığı, 2. grupta ki hastaların ise %93.3’ünün yetersiz aldığı saptanmıştır. Sonuç: SAPD uygulanan kronik böbrek yetmezliği (KBY) hastalarında, protein kaynağı ne olursa olsun yüksek proteinli diyetlerin tüketiminin tedaviyi olumlu etkilediği belirlenmiştir.

Keywords: