Özet:

Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de Türkçe öğrenen yabancıların yazma becerilerinin A1, A2, B1, B2 seviyelerinde boylamsal olarak nasıl geliştiğini tespit etmek ve yazılı anlatımlarında yaptıkları yanlışlardan hareketle Türkçe dil görünümlerini betimlemektir. Araştırma, öğrencilerin metinlerinde metindilbilim küçük ölçekli yapı düzlemini oluşturan dil ögelerinin boylamsal olarak tespit edilmesi ve bu ögelerde yapılan yanlışların yanlış çözümlemesi yaklaşımı ile dilsel, bilişsel işlemleme ve iletişimsel özelliklerine göre boylamsal olarak değerlendirmesi açısından önemlidir. Araştırma nitel yaklaşımla oluşturulan genel tarama modelinde, betimsel bir alan araştırmasıdır. Araştırmanın çalışma grubunu 2017-2018 Eğitim Öğretim Yılı içerisinde Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi TÖMER’de eğitim alan ana dili Türk lehçelerinden olan 9, ana dili Arapça olan 11, ana dili Farsça ve Farsçanın lehçelerinden olan 14, toplam 34 öğrenci oluşturmuştur. Veriler öğrencilere A1, A2, B1, B2 seviyelerinin sonunda 250-300 sözcükten oluşan metinler yazdırılarak elde edilmiştir. Metinlerde bağlaşıklık unsurları bulunmuş ve her seviye için kullanım tespit edilmiştir. Bu unsurlar yanlış çözümlemesi ile incelenmiş ve tablolaştırılmıştır. Daha sonra, araştırmacının ulaştığı yanlış çözümleme ile ilgili bulgular üç uzmanın görüşüyle de incelenmiştir. Araştırma sonucunda incelenen 13 bağlaşıklık unsurunun %84,61’inde doğru kullanım doğrultusunda gelişim görülmüştür. Gönderim unsurların %75’inde A1 seviyesinden itibaren yanlış yüzdesinin düzenli olarak düştüğü sonucuna ulaşılmıştır. Dört seviyedeki toplam dilsel, bilişsel ve iletişimsel yanlışların A1 seviyesinden B2 seviyesine düştüğü görülmüştür. Öğrencilerin dört seviyede en fazla biçimbilimsel yanlış yaptığı tespit edilmiştir. Bilişsel işleme yanlışı olarak en fazla değiştirim yapılmıştır. Dört seviyede toplam yanlış içerisinde bölümsel yanlış yüzdesi bütünsel yanlış yüzdesinden yüksektir. Araştırmada yanlış çözümlemesi ile yanlışın tanımlanması ve bağlaşıklık unsurunun kullanımı ile ilgili gelişim sonuçlarına ayrıca yer verilmiştir. Araştırmada ulaşılan sonuçlar doğrultusunda araştırmacılara öneriler verilmiştir. Araştırmanın yazma becerisinin boylamsal olarak nasıl geliştiğine yönelik eğitimcilere yol göstereceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: