Özet:

Bu çalışmada, sığırlarda solunum sistemi kompleksi (BRDC) hastalığında klinik, tedavi, akut faz proteinler, oksidant ve anti oksidant durumu, serum biyokimyası ve hematolojik parametrelerdeki değişmeler araştırıldı. Çalışmada toplam 30 sığır kullanıldı. Çalışma kapsamına alınan hasta hayvanlar iki gruba ayrıldı. I. Gruptaki hayvanlara (n=10), tulatromycin +Flunixin meglumin + Vitamin E ve selenyum kombinasyonu uygulandı. II. gruptaki hayvanlara (n=10) tulatromycin+ flunixin meglumin uygulandı. Kontrol grubundan (n=10) tek sefer, hasta gruplarda tedavi öncesi (0. gün) ve tedavi sonrası 1, 3 ve 5. günlerde kan ve serum örnekleri alınarak biyokimyasal, hematolojik analizlerle serum akut faz proteinleri (Hp ve SAA), Total antioksidant (TAS) ve Total oksidant düzeyleri (TOS) ölçüldü. Hasta grupların her ikisinde de serum Fe, Ca konsantrasyonlarının tedavi öncesinde (0. gün) kontrol grubuna göre önemli derecede (P<0.05) düşük olduğu belirlendi. Bu parametrelerin tedaviyle birlikte klinik iyileşmeye paralel olarak düzeldiği gözlendi. Hasta grupların tedavi öncesinde total lökosit sayılarının kontrol grubuna göre önemli derecede yüksek olduğu belirlendi. Her iki tedavi grubundaki hayvanlarda tedavi öncesi serum amyloid A ve haptoglobulin düzeyleri ile TOS değerlerinin kontrol grubuna göre yüksek olduğu belirlendi (P<0.05). Sonuç olarak, sığırlarda solunum sistemi hastalıkları kompleksinde hematolojik ve biyokimyasal değişimlerin olduğu ve özellikle de akut faz proteinlerinden serum Hp ve SAA ile oksidatif stres parametrelerinden serum TOS konsantrasyonlarında önemli artışların olduğu saptandı.

Anahtar Kelimeler: