Abstract:

Özet Kapsam: Dünyada ve ülkemizde sağlık sektöründeki insan gücünün, özellikle de hemşirelerin niceliksel yetersizliği artarak devam etmektedir. Bu koşullarda sağlık hizmetlerinde en önemli maliyet unsurlarından birisi olan insan kaynaklarının planlanması, eğitimi, düzenlenmesi ve sonuç olarak en uygun hale getirilmesi sağlık yöneticilerinin öncelikli konulardan birisini oluşturmaktadır. Amaç: Bu makalede, hemşire iş gücü planlamasına yönelik farklı yöntemlerin/yaklaşımların incelenmesi ve hastaneler için hemşire ihtiyacını/talebini belirlemeye yönelik modellerin zayıflıklarını en aza indirecek karma bir hemşire planlama modeli geliştirilmesi amaçlanmıştır. Metot: Bu çalışmada hastaneler için gerekli hemşire sayısını belirleyebilmek amacı ile çoklu bir değerlendirme ve planlama metodolojisi izlenmiştir. Buna göre ilk olarak 12 kişilik uzmanlardan oluşan bir odak grup oluşturulmuştur. İkincisi, Health&Medical Complete-Proquest ve ScienceDirect veri tabanları Ocak 2000 ve Aralık 2013 yılları arası yayımlanan makaleler açısından incelenmiş, kapsamlı bir literatür taraması yapılmıştır. Ayrıca klinikler Temel sağlık İstatistikleri Modülü verileri kullanılarak yatak doluluk oranı, yatak devir hızı ve ortalama kalış süresi açısından gruplandırılmıştır. Bulgular: Hemşirelerin illere göre dağılımında dengesizlikler ve sayısal yetersizlik olduğu bulunmuştur. Hemşire eksikliğinin en çok olduğu illerin İstanbul, Ankara, Konya, Adana ve İzmir olduğu görülmektedir. Ayrıca hemşire ihtiyacın en az olduğu iller ise Düzce, Bayburt, Tunceli, Ardahan ve Gümüşhane’dir. Kurumlara göre hemşire ihtiyacı en çok özel hastanelerdedir. Bu kapsamda en iyi durumdaki hastaneler ise üniversite hastaneleridir. Sonuçlar: Sağlık insan kaynakları içerisinde sayısal üstünlüğe sahip olan hemşire sayısının gerçekçi olarak tespit edilmesi zorunludur. Bu amaçla pek çok yaklaşımı kapsayan bu metot, önemli üstünlükler sağlamaktadır.

Keywords: