Abstract:

Ali Nihad Tarlan, yetiştirdiği birçok kıymetli öğrenci ve ilmî bakımdan yeni kapılar açan birçok çalışma ile edebiyatımızın, fikrî âlemimizin önemli isimlerindendir. Onun şânı, Türkiye ile sınırlı kalmamış; Viyana, Edinburg, Prag, Tahran, Aligarh gibi çeşitli üniversitelerde ilmî çalışmaları takdir görmüş, takip edilmiştir.   Bu makale, vefatının 40. Yılında Ali Nihad Tarlan’ın çok da ele alınmayan fakat tarihimiz açısından büyük kıymeti hâiz bir adımından bahsetmek üzere kaleme alınmıştır. Bu adım, Ali Nihad Tarlan’ın geniş çalışmaları öncesinde kendisinden ve eserlerinden çok az haberdâr olunan, Pakistan’ın fikrî liderlerinden Muhammed İkbâl’in bir dost, hoca, lider, elçi ve âlim bakış açısıyla incelenmesinden ibarettir. Bu çalışmada öncelikle Ali Nihad Tarlan’ın hayatı hakkında genel bir değerlendirme yapılmış, Allâme İkbâl ile ilk münâsebetinden itibaren tanışıklığı anlatılmaya çalışılmıştır. Daha sonra kendisi için “Bir devrin adıdır.” denilen Muhammed İkbâl’in hayatı hakkında bilgiler verilerek, Tarlan’ın araştırmaları ve İkbâl’in eserleri üzerine yaptığı çalışma ve çeviriler merkezinde genel bir değerlendirme yapılmaya çalışılmıştır.

Keywords: