Özet:

Çalışmada, doğal varlıkların ve çevrenin korunması gibi konular üzerine odaklanan kurum ve inisiyatifler sınıflandırılarak, İlhan Tekeli özelinde akademisyen, aydın figürlerin bu sürece katkıları ortaya konup, bu figürlerin temsil ettikleri rolün gelecekteki olası senaryoları üzerine görüşler ileri sürülmektedir. Doğal ve kültürel varlıkların yitirilmesinin doğal çevreye yapılan tahribatların neden ve sonuç ilişkilerine bakıldığında korumanın bilimsel ve hukuki boyutlarının yanı sıra, koruma konusunda kamuoyu yaratmanın önemi de yadsınamaz. Kent hakkı-doğal yaşam ve çevre hakkı merkezli demokratik mücadele pratiklerinin korumanın sonuçlarına ve kazanımlarına birincil derecede etkili olduğu görülmektedir. İlhan Tekeli’nin tarih ile doğal yaşam-çevre alanındaki ayrışmış pratik ve düşünceleri bir arada ele alıp bu ikisi arasında kurduğu ilişki ve korumaya biçimsel olarak bu iki alan üzerinden geliştirdiği argümanlarının, aşağıda detaylandırılacağı üzere koruma sürecine katkıları ortaya konacak, bazıları üzerine çeşitli itirazlar geliştirilecektir. Doğal yaşam ve çevre koruma konularında, yakın ve uzak gelecekte çevre korumanın demokratik mücadele alanında nasıl bir yol izlenebileceği konusunda görüşler ileri sürülecektir. Çalışma kapsamında, çevrenin korunması konusundaki süreçle ilgili bilgi ve görüşler “Tarih Vakfı Yurt Yayınları” tarafından basılan iki temel kaynak üzerinden sunulmuştur: Tekeli’nin toplu eserlerinin yayımlandığı “Kültür Politikaları ve İnsan Hakları Bağlamında Doğal ve Tarihi Çevreyi Korumak” ve İlhan Tekeli’nin açılış konuşmacısı olarak yer aldığı “Türkiye’de Çevrenin ve Çevre Korumanın Tarihi Sempozyumu” kitapları. 

Anahtar Kelimeler: