Özet:

Çevresel problemler ve hızlı büyüyen nüfus artışı sebebiyle, tatlı su kaynakları günden güne azalmakta ve kirlenmektedir. Bundan dolayı, hazneler ve hazne içerisindeki akımların belirlenmesi, su kaynaklarının verimli kullanımı ve doğru şekilde modellenmesi büyük önem arz etmektedir. Gerçek baraj haznelerinde, hazneye giren su ile haznedeki su arasında yoğunluk farkı, haznede yoğunluk (tabakalı) akımlarının oluşmasına neden olmaktadır. Bu yoğunluk farkı, sıcaklık farklılığından ya da askı maddesi veya çözülmüş madde konsantrasyonu farklılığından veya her ikisinin birleşiminden oluşabilmektedir. Bu çalışmada, haznedeki akımların modellenmesi, dalma noktası ve derinliğinin belirlenmesi için matematik model kullanılmıştır. Model, lineer olmayan ve zamanla değişen akım şartları için süreklilik, momentum, enerji ve k-ε türbülans model denklemlerinden oluşmaktadır. Model denklemleri Eğrekkaya baraj haznesinin gerçek boyut, başlangıç ve sınır şartlarına dayanılarak kurulmuştur. Bu çalışma ile hazne içerisindeki dalmış akım ve yoğunluk akımları başarılı bir şekilde modellenebilmiştir. Elde edilen model sonuçları, gerçek ölçüm değerleri ile oldukça uyumlu çıkmaktadır. Çalışma ile bulunan sonuçlar, haznelerdeki sedimantasyon çalışmaları, su kalitesinin modellenmesi ve yönetimi ile haznedeki canlı hayata bakış ve değerlendirilmesi açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler: