Görüntüleme
4
Makalede, Karabağ Hanlığı’nın önemi, fethi ve inkirazı meselelerinin modern araştırmacıların eserlerinde tarihçilik açısından analizi sunulmaktadır. Karabağ Hanlığı'nın stratejik konumu, keza arazisinde beş melikliğin mevcut olması gerçeği, modern tarihçilikte esaslı şekilde gerek Çarlık Rusya’sının Güney Kafkasya politikasında Hanlığın yerinin, gerekse Hanlığa yönelik işğalçi planlarının gerçekleştirmesinde kullandığı çeşitli yöntemlerinin araştırılmasına yol açmıştır. Modern tarihçiler, Çarlık Rusya’sının, Osmanlı ve Kaçar devletlerine karşı kalkan misali bir tampon devlet oluşturmak planının uygulanmasında Karabağ Hanlığı'nın öncelik haiz ettiğini tespit etmekteler. Çarlığın uyguladığı iskân politikası sonucunda Karabağ'da meydana gelen etno-demografik değişimler, bu bölgenin Rusya için stratejik önemini ortaya koymağın yanı sıra Karabağ'daki Ermenilerin sayısını artırarak burada kendi Hıristiyan istinadgahı oluşturmayı hedefleyen politikanın asıl amaçları hususunda araştırmacıların ortak görüşler tahsil ettiklerini gözlemlemeyi mümkün kıldı. Aynı zamanda modern tarihçilerinin makalede ele alınan çalışmalarında bu konuya konjonktür tutumlardan arınmış yeni bir yaklaşımın ortaya koyulduğu tespit edilmiş, Rusya'nın sürekli ilgi odağında olan Karabağ Hanlığı'nı, ve genellikle Güney Kafkasya'nın tamamını işğali etmek için ihtiyarında olan her yöntemi kullanmasını ortaya çıkarılmıştır. Mevzuubahis konunun çeşitli yönleriyle yeni bir ışık altında incelenmesi yüzyıllardır süren Azerbaycan-Ermeni çatışmasının çözümünde yeni bir adım olabilir Ve bu açıdan Karabağ Hanlığı'nın yerinin belirtilen dönemde Azerbaycan-Rus ilişkileri sisteminde araştırılmasına ilişkin modern araştırmacıların yaptıkları katkı gayet büyük önemi haizdir. Bugün Güney Kafkasya'da, ezcümle Karabağ'da meydana gelen devletlerarası ve etnik gruplar arası çatışmalar geçmişin izlerini taşıyor ve bu konunun araştımacılar tarafından ele alınması güncel olmağın yanı sıra, Ermenistan'ın Karabağ’a iddialarının temelsiz olmasını göz önüne seriyor. Aynı zamanda bu çalışmalar Azerbaycan dışında da Karabağ sorununa ilişkin bilgilerin derinleşmesine katkı sağlamaktalar.
В статье дается историографический анализ вопросов значимости, завоевания и ликвидации Гарабагского ханства в работах современных исследователей. Стратегическое положение Гарабагского ханства и наличие на его территории пяти меликств способствовали обоснованию в современной историографии как места Гарабагского ханства в южнокавказской политике царизма, так и разнообразия способов реализации захватнических планов России в отношении Гарабагского ханства. Современные историки показывают первостепенность Гарабагского ханства в претворении идеи царизма о создании буферного государства в качестве щита против Османского и Гаджарского государств. Этнодемографические изменения в Гарабаге вследствие переселенческой политики царизма, также свидетельствующие о стратегической значимости данного региона для России, позволили пронаблюдать общность мнения у большинства исследователей в отношении целей этой политики, направленной на увеличение численности армян в Гарабаге с целью создать здесь свою христианскую опору. В свою очередь, рассматриваемые в статье труды современных историков выявили новый, свободный от конъюктурных концепций подход к данной теме и довели суть политики России в Гарабагском ханстве, что для завоевания этого региона, постоянно остававшегося в центре внимания России, как и Южного Кавказа, в целом, она использовала все доступные ей методы. Выяснение в новом свете ряда аспектов изучаемой проблемы может стать еще одной ступенью в разбирательстве длившегося столетиями азербайджано-армянского конфликта. Отсюда, и весомость лепты, внесенной этими современными исследователями в изучение места Гарабагского ханства в системе азербайджано-российских отношений указанного периода. Происходящие сегодня межгосударственные и межэтнические конфликты в Южном Кавказе, в частности, в Гарабаге, носят в себе отпечаток прошлого, и разработка авторами настоящей темы является не только актуальной, но и показывает необоснованность притязаний Армении на Гарабаг. В свою очередь, эти работы способствуют углублению информации о проблеме Гарабага за пределами Азербайджана.
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
