Bir ekonominin yapısal özelliklerini gösteren bir takım ekonomik göstergeler bulunmaktadır. Ekonomik göstergelerde meydana gelen değişimler, ekonominin performansı üzerinde etkilidir. Ulusal ve uluslararası düzeyde meydana gelen bir takım gelişmeler, ekonomik göstergeler üzerinde yapısal değişim yaratmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, Borsa İstanbul X100 endeksi ile temel ekonomik göstergelerden olan tüketici fiyat endeksi (TÜFE), M2 para arzı, sanayi üretim endeksi ve işsizlik oranı arasındaki nedensellik ilişkisini analiz etmektir. Bu amaçla 2005 Ocak ve 2023 Mayıs dönemi aylık verileri incelenmiştir. Değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisi Toda-Yamamato nedensellik testi ve gecikmesi artırılmış vektör otoregresif testi ile incelenmiştir. Tüm örneği dikkate alan nedensellik testi sonuçlarına göre X100 endeksi ile TÜFE arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi, X100’den üretim endeksine ve X100’den işsizliğe doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi mevcuttur. Buna karşın alternatif nedensellik testi ise yaşanan ekonomik krizlerin nedensellik ilişkisi üzerinde etkili olduğunu belirtmektedir. Ayrıca ekonominin istikrarlı olduğu dönemlerde nedensellik ilişkilerinde de bir istikrar olduğu elde edilen ampirik sonuçlardan görülmüştür.
An economy's structural characteristics can be determined by a number of economic indicators. An economy's performance is affected by changes in economic indicators. Economic activity indicators are subject to structural changes due to a number of changes occurring at the national and international levels. This study investigates the causal relationship between the Borsa Istanbul X100 index and key economic indicators such as the consumer price index (CPI), M2 money supply, industrial production index (IP), and unemployment rate. The analysis is based on monthly data spanning the period from January 2005 to May 2023. The causality relationship between the variables is analysed using the Toda-Yamamato causality test and the lag augmented vector autoregressive causality test. According to the results of the causality test considering the full sample period, a bidirectional causality relationship between the X100 index and the CPI, a unidirectional causality relationship from the X100 to IPP, and a unidirectional causality relationship from the X100 to unemployment rate were found. The time-varying causality test, however, indicates that national or international economic crises affect causality relationships. Causality relationships are also stable during periods of stable economic conditions.
Alan : Güzel Sanatlar; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Spor Bilimleri
Dergi Türü : Ulusal
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|