Özet:

Haydarî-zâde İbrahim Efendi Haydarî-zâde Âsım Efendi’nin oğludur. 1280/1863-1864 yılında Erbil’de dünyaya gelmiştir. Devlet kademesinde değişik görevlerde bulunmuştur. En önemli görevi ise dört kez ifa ettiği şeyhülislâmlıktır. Ömrünün son döneminde Bağdat’a gelmiş ve burada 1930 yılının Aralık ayında vefat etmiştir. Haydarî-zâde İbrahim Efendi’nin basılmış mensûr ve manzûm eserleri şunlardır: Mezâhib ve Turuk-ı İslâmiyye Târihi 1919 , Rü’yâ 1911 , Garbdan Şarka 1911 , Terkîb-i Bend 1912 ve Irak Ordusuna Hitâb 1919 . Ayrıca dinî konularda kaleme aldığı yazıları Sırât-ı Müstakîm ve Sebîlü’r-Reşâd dergilerinde yayımlanmıştır. Mezâhib ve Turuk- ı İslâmiyye Târihi isimli eserinde mezheplerin çıkış sebepleri, nübüvvet, dinî fırkalar gibi konular ele alınmıştır. Dokuz bendden oluşan Terkîb-i Bend dışındaki manzûmelerini mesnevi nazım biçimiyle kaleme almıştır. Bu çalışmada önce Haydarî-zâde İbrahim Hakkı Efendi’nin hayatına ve mensûr eserleri hakkında ulaştığımız bilgilere yer verilmiştir. Sonra şairliğine değinilmiş ve manzûm eserlerinin incelemesi yapılmıştır. Lamartine’den çevirisi olan Garbdan Şarka, Terkîb-i Bend ve Irak Ordusuna Hitâb isimli eserlerinin tam metni çalışmaya dâhil edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: