Özet:

Bu çalışma koruma bakım altında yaşayan çocukların belirttiği ifadelere göre bakım personellerinin hangi değerlerin oluşumuna katkı sağlamakta olduğunu ortaya koymayı amaçlayan bir durum çalışmasıdır. Kolektif olgular olarak görülen değerler, insan eylemlerine yön veren standart ölçülerdir. Değer eylemlerinin, duygusal, düşünsel ve davranışsal boyutları bulunmaktadır. Belirlenen bu standartlar kültürel olarak farklılık göstermektedir. Çalışmada kuramsal olarak Schwartz’ın temel değerler kuramından faydalanılmıştır. Buna göre ortaya konulan evrensel değer tipleri ve kültürel düzeyde temel değerler belirlenmiştir. Kurum bakım türlerinden biri olan çocuk evlerinde vardiya usulü çalışan çocukların bakım ve gelişimlerinden sorumlu olan 3 bakım personeli bulunmaktadır. Bakım personellerinin sosyal onay ve model alıcı rolleriyle, çocuklar değer eylemlerini gerçekleştirmektedir. Ankara Çocuk Evleri ile sınırlandırılan bu çalışma çerçevesinde 9-12 yaşları arasında 9 Kız ve 15 erkek çocuk ile yarı-yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın analizi içerik analizi yöntemi ile yapılmıştır. Buna göre Değer Eylemleri teması altında 12 farklı kod belirlenmiş ve bunlara ilişkin katılımcıların görüş ve düşüncelerine yer verilmiştir. Buna göre çocuk evlerinde evrensel olarak başarı ve uyumluluk değer tipleri kültürel olarak kendini güçlendirme ve muhafazakârlık değerleri öne çıkmaktadır. Sonuç olarak araştırmanın ortaya çıkardığı bulgular genel olarak değerlendirildiğinde çocuk evlerinde yaşayan çocukların benimsediği değer eylemlerin Schwartz’ın değerler kuramı çerçevesinde ortaya konan değer tipleri ve kültürel değerler açısından uyumlu olduğu görülmektedir. Öneri olarak bu tür değer araştırmalarında ortaya çıkabilecek farklılıkları gözlemlemek ve anlayabilmek için boylamsal çalışmalara ihtiyaç bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler: