Abstract:

Osmanlı Devletinin son yıllarında eğitim ve öğretim kurumlarının önemli bir bölümünü oluşturan yabancı okullar, azınlık okulları ve özel okullar, dönemin eğitim politikalarının değerlendirilmesi açısından azımsanamayacak bir yer tutar. Bu okullar cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren önemini kaybetmeye başlamış, birçoğu maddi imkânsızlık nedeniyle kapanmıştır. Azınlık okullarının ve yabancı okulların, yabancı devletlerden ve kilise gibi dini kurumlardan destek almasına rağmen kapanmalarında cumhuriyetin ilk yıllarında uygulanan eğitim politikasının etkisi büyük olmuştur. Türk Hususi Mektepleri olarak adlandırılan özel okullar ise maddi kaynakları çok daha yetersiz olduğundan cumhuriyetin ilk yıllarında ayakta durmakta zorlanmıştı. Özel okulların içinde bulunduğu bu durum Maarif Vekâleti tarafından çıkarılan İhsaiyat Mecmuasının verilerinde açıkça görülmektedir. Bu çalışmada 1925-1926 ders yılında Türkiye genelinde faaliyet gösteren toplam 43 Türk Hususi Mektebinden 5’ine sahip olan Balıkesir Vilayetindeki söz konusu okulların gelir ve giderleri, öğrenci, öğretmen ve derslik sayıları, okul binaları ve demirbaşları ele alınmıştır. İhsaiyat Mecmuasında yer alan istatistiksel veriler Balıkesir Vilayetindeki diğer eğitim kurumlarıyla ve Türkiye geneliyle mukayese edilmiş, 1925-1926 ders yılında Balıkesir özel okullarının genel değerlendirilmesi yapılmıştır.

Keywords: