Abstract:

Amaç: Bu çalışmada preanalitik dönemde kan numunesi alma ile ilgili hemşirelerin bilgi durumunun incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma, bir eğitim araştırma hastanesinde 01-12/10/2018 tarihlerinde yürütüldü. Araştırmanın evrenini yataklı klinikte görev yapan 282 hemşire oluşturdu. Hemşirelere 10 kişilik küçük gruplar halinde "Kan Numunesi Alma Eğitimi" verildikten sonra bilgi durumunu değerlendirmek için hastanede kullanılan Biyokimya Test Rehberi doğrultusunda hazırlanan "Kısa Soru Formu" uygulandı. Veriler SPSS 21 programında analiz edilip bulgular yüzde ve frekans olarak ifade edildi. Bulgular: Çalışmaya katılan 282 hemşirenin hepsi yataklı klinikte görev yapmakta olup her yıl bir defa hizmet içi eğitimle ‘‘Kan Numunesi Alma’’ eğitimi aldığını ifade ettiler. Katılımcılardan %46,1’i tüplerin renklerine göre kan alma sıralamasını doğru yapabildiği görüldü. Katılımcıların ‘‘tüp sıralamasındaki karışıklık neden kaynaklanıyor olabilir’’ sorusuna verdikleri yanıtlar; %51’i bilgi eksikliği, %34,3’ü iş yoğunluğu, %6,3’ü kan alma sırasının önemli olmadığını, %2,9’u dikkatsizlik, %2,9’u elzem bakılması gereken tetkike öncelik verdiğini, %1,7’si çok fazla tüpe kan almanın karışıklığa yol açtığını, %1,1’i alışkanlık şeklinde sıralanmaktadır. Katılımcılara ‘‘numune reddinin neden kaynaklandığı’’ sorulduğunda %53,6’sı yetersiz numune alınması, %20,6’sı kanın ilgili laboratuvara geç gitmesi, %25,8’i de numuneyi alan kişinin uygun teknikle numuneyi almaması ya da laboratuvar çalışanından kaynaklanabileceğini ifade etmiştir. Sonuç: Bu çalışmada hemşirelerin preanalitik kan numunesi alma ile ilgili bilgi düzeyinin kısmen (%46,1) yeterli olduğu, kan almada tüp sıralamasına dikkat edilmeme nedeni olarak bilgi eksikliği (%51) tespit edilmiştir.

Keywords: