Özet:

Justinianus veba salgını, özellikle meydana getirmiş olduğu tahribat ve bırakmış olduğu etkileri bakımından insanlığın, 6. Yüzyıla kadar karşılaşmadığı yıkıcı bir hastalık olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu salgın öncesinde birçok anormal doğa, iklim ve çevre problemleri yaşanmış ve önemli ölçüde can ve mal kaybına yol açmıştır. Salgın esnasında ise korkunç rakamlarda insan telefatı meydana gelmiş ve toplumun düzeni ve disiplini adeta altüst olmuştur. Bu salgının toplum üzerindeki dinî, sosyal, ekonomik, kültürel ve psikolojik sonuçları da diğer tahribatı kadar etkili olmuş ve bunlar Bizans imparatorluğunda yüzyıllar boyunca insanların hayatını karartmaya devam etmiştir. Justinianus veba salgınının aktif olarak devam ettiği dönemlerde bu hastalığın tedavisinde dönemin hekimlerinin ve devletin sağlık kurumlarının aciz kaldığı bir gerçektir. Ancak bu salgın karşısında tıp ve tababet mesleğiyle uğraşan hekimlerin ve sağlık çalışanlarının yetersizliği yanında, Bizans’ın dinsel ve kültürel hayatının simgeleri olan din, bilim ve düşünce adamlarının da salgını tanıtmada ve bu hastalıkla ilgili toplumu aydınlatmada sınıfta kaldıkları apaçık ortadadır. Bu haliyle de Justinianus veba salgını, Bizans imparatorluğunu 542 yılından yaklaşık 750’lere kadar kesintili geliş ve gidişleriyle perişan etmeye devam etmiş ve zamanı gelince de kendi isteğiyle çekip gitmiştir.

Bu çalışmada Justinianus vebası olarak nam salan “Kara Veba” salgın hastalığı, kaynakların sunmuş olduğu bilgiler ışığında bütün yönleriyle ele alınıp incelenmektedir. Ayrıca çalışmanın sonunda konunun bir genel değerlendirmesi de okuyuculara sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler: