Erzincan Ovası, Anadolu’nun en hareketli tektonik sahasında yer almakta ve oluşumu bakımından pull-apart (çek-ayır) havza karakteri taşımaktadır. Ova, çevresindeki fay sınırlamalı 3000 m’den yüksek dağlık alanlar (Esence ve Munzur Dağları) arasında sedimantasyon alanı oluşturan büyük bir jeomorfolojik ünitedir ve bünyesinde farklı yer şekilleri gelişmiş bulunmaktadır. Bu şekillerden biri de flüvyal aşındırma ve biriktirme süreçlerinin karşılıklı etkileşimi sonucunda birikinti şekilleri olarak kendini gösteren, yeryüzünde flüvyal topografyanın karakteristik yer şekillerinden biri olan ve yaygın olarak rastlanılan birikinti koni ve yelpazeleridir. Erzincan Ovası çevresindeki yüksek dağlık alanlardan kaynağını alan, ani eğim değişimi ve hız azalmasına bağlı olarak taşıdığı yükü bırakan akarsular batı, kuzey ve güneydeki dağ eteklerinde bir kuşak halinde birikinti koni ve yelpaze sistemleri oluşturmuştur. Çalışma alanında görülen koni ve yelpaze şekillerinin oluşmasında en büyük etken alandaki tektonik durum, eğim ve bitki örtüsü, topografik yükselti farkı, litolojik, klimatik özellikler ve hidrografik şartlardır. Çalışma kapsamında Erzincan Ovası’ndaki tektonik, jeomorfolojik, ekolojik, klimatik ve jeolojik koşullar göz önüne alınarak ovadaki morfodinamik etken ve süreçlerin birikinti şekillerinin oluşum ve gelişimi üzerindeki etkisi ortaya konulmuştur. Birikinti koni ve yelpazelerini sınıflandırma yoluna gidilmiş, eğim değerlerine göre sınıflandırmaları yapılarak şekillerin karakteri belirlenmiştir. Sınıflandırma sonucunda 26 tane birikinti şekli tespit edilmiş, bunlardan 22’sinin birikinti yelpazesi, 4 tanesinin birikinti konisi olduğu anlaşılmıştır. Çeşitli arazi kullanımı açısından canlı örnekler sunan birikinti koni ve yelpazeleri üzerinde insan kaynaklı bozulmalar üzerinde durulmuş, şekiller üzerinde görülen antropojenik degradasyonel faaliyetler yapılaşma süreci, kontrolsüz kum ocakları, tarım alanları gibi müdahaleler ele alınarak açıklanmıştır.
The Erzincan Ovası is located in the most vibrant tectonic field of Anadolu and carries a pull-apart (reck-near) swimming pool character in terms of its formation. Ova is a large geomorphological unit that forms a sedimentation area between over 3000 m high mountainous areas (Esence and Munzur Mountains) and has developed different land forms within it. One of these shapes is the shapes and varieties of shapes, which are one of the characteristic place shapes of the fluvial topography on earth and are widely found as a result of the interaction of fluvial deprivation and accumulation processes. The flowers that take the source from the high mountain areas around the Erzincan Ovası, due to the sudden curve change and speed decrease, leaving the burden on the western, northern and southern mountain edges, formed a generation of accumulation coins and varied systems. The biggest factor in the formation of the coins and varied forms seen in the field of study are the tectonic state of the field, curvature and plant cover, topographic elevation difference, litological, climate characteristics and hydrographic conditions. In the framework of the study, taking into account the tectonic, geomorphological, ecological, climate and geological conditions in the Erzincan Ovasa, the effect on the formation and development of the morphodynamic factors and processes in the ovasa has been revealed. The forms are classified and classified according to the curve values and the character of the shapes. As a result of the classification, 26 forms of accumulation have been identified, 22 of which are accumulation range, 4 of which are accumulation subjects. In terms of the use of the various land, the accumulation of live examples and varieties are focused on human-source disturbances, the forms of anthropogenic degradation activities are described by addressing interventions such as the construction process, uncontrolled sand stores, agricultural fields.
Alan : Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|