Özet:

Yenilenebilir enerji, insan hayatında her geçen gün daha fazla önem kazanmaktadır. Bu nedenle, eğitim araştırmalarına da konu olmakta ve özellikle fen eğitimi ile ilgili öğretim programı ve ders kitaplarında önemli bir yer almaktadır. Yenilenebilir enerji, öğrencilerin gerçekleştirmiş oldukları projelere de konu olabilmektedir. Bu doküman analizi çalışmasında ortaokul öğrencilerinin gerçekleştirmiş oldukları projelerde yenilenebilir enerjinin yeri ele alınmaktadır. Bu bağlamda 2017-2021 yılları arasında öğrencilerinin gerçekleştirmiş oldukları fen projelerinde, yenilenebilir enerjin türlerinin hangi ihtiyaçlara yönelik olarak ele alındığı, bu projelerin yıllara göre nasıl bir dağılımda gösterdiği ve birden çok yenilenebilir enerji türüne yer verilen projelerde hangisine odaklanıldığı araştırılmıştır. Araştırmada 62677 proje doküman analizine uygun aşamalar ile taranmış ve uzman görüşü alınarak 1515 proje yenilenebilir enerji kategorilerine alınmıştır. Kategoriler ve alt kategoriler oluşturularak frekans çizelgeleri oluşturulmuştur. Değerlendirmeler, öğrencilerin fizik disiplininde 941 adet proje gerçekleştirdiği, ihtiyaçlarına yönelik olarak elektrik enerjisi üretimine odaklandıkları saptanmıştır. Öğrencilerin projelerde en çok güneş enerjisine odaklandıkları tespit edilmiştir. 2020 yılında gerçekleştirilen 548 adet projenin, diğer yıllardan daha fazla olduğu saptanmıştır. Ayrıca birden çok yenilenebilir enerji türünün ele alındığı projelerde ilk sırada güneş enerjisi yer almıştır. Bu bilgilerden yola çıkılarak, öğrencilerin yenilenebilir enerji ile ilgili okul öğrenmelerini desteklemek için eğitim ve öğretim programlarının yenilenebilir ve temiz enerji üretimi vizyonu ile geliştirilmesi jeotermal ve biyokütle enerjilerinin üzerinde durulması gerektiği önerilebilir. Gerçekleştirilen bu çalışmanın araştırmacılara, öğretmenlere ve bu alana ilgi duyan yetişkinlere yenilenebilir enerji eğitimine genel bir bakış açısı sunması ve ilgili bilimsel araştırmalara yol gösterici olması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler: