Özet:

Amaç Bu çalışmada; riskli gebe polikliniğine başvuran gebelerin öz-bakım gücü düzeylerini belirleyerek, bunun sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem Tanımlayıcı ve kesitsel tipte olan bu çalışma, Ekim 2003–Mayıs 2004 tarihleri arasında, İzmir’de bulunan Sağlık Bakanlığı Ege Doğumevi ve Kadın Hastalıkları Eğitim Hastanesi’nde yapılmıştır. Çalışmanın yapılabilmesi için kurumdan yazılı izin alınmıştır. Veri toplama aracı olarak gebelerin sosyo-demografik, obstetrik ve tıbbi öykülerini içeren anket formu yanı sıra, “Öz-Bakım Gücü Ölçeği” (ÖBG) (alfa=0.72) ve “Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği” (SYBD-1) (alfa=0.91) de veri toplamada kullanılan diğer araçlardır. Bulgular Gebelerin ÖBG puan ortalaması 85.17± 27.29 (min=35, max=140) ve SYBD toplam puan ortalaması 121.31±21.02 (min=48, max=192) olarak belirlenmiştir. Bu ortalamaların, ölçekten alınması gereken minimum ve maksimum puanlara göre değerlendirildiğinde orta düzeyin üzerinde olduğu söylenebilir. Çalışmada SYBD ölçeği alt ölçekler puan ortalamaları incelenmiş ve en yüksek puan ortalamasının 35.49± 7.17 ile “Kendini Gerçekleştirme” alt ölçeğine ait olduğu, en düşük alt ölçek puan ortalamasının ise 8.32± 3.21 ile “Egzersiz” alt ölçeğine ait olduğu saptanmıştır. Çalışmada riskli gebelerde ÖBG toplam puan ortalaması ile SYBD toplam puan ortalaması arasında (r=0.195, p=0.033) anlamlı bir ilişki elde edilmiştir. Riskli gebelerin ÖBG toplam puan ortalaması ile SYBD ölçeği alt ölçek maddelerinden “Kendini Gerçekleştirme” alt ölçeği puan ortalaması (r=0.193, p=0.036) ile “Sağlık Sorumluluğu” alt ölçeği puan ortalaması arasında (r=0.190, p=0.039) istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu saptanmıştır. Sonuç Gebelerin öz bakım gücü ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasında pozitif bir korelasyon olduğu (p=0.03) saptanmıştır. Riskli gebelerin öz bakım gücü yükseldikçe sağlıklı yaşam biçimi davranışlarında artma olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler: