Özet:

Mısır ve Tunus’ta başlayan Arap Baharı olarak tanımlanan olayların 2011 Yılında Suriye’ye sıçramasıyla yaklaşık 10 yıldır süren ve daha da devam edecek olan Suriye iç savaşı başlamıştır. Suriye iç savaşı ile beraber II. Dünya Savaşından sonra tarihin en büyük göç hareketi gerçekleşmiştir. Meydana gelen bu göçler başta çevre ülkeler olmak üzere dünya genelini etkilemişse de en fazla etkilenen ülke Türkiye olmuştur. Gerek sığınmacı sayısının fazlalığı olsun gerekse de kalış sürelerinin gün geçtikçe uzaması sebebiyle Türkiye’nin sunabildiği imkânlar sınırlı kalmıştır. Bu durum bir taraftan Türkiye’ye ekonomik yük getirirken diğer taraftan sığınmacılar ile yerel halk arasındaki entegrasyonun gerçekleşmesini zorlaştırmıştır. Bu durum hem Türkiye hem de Türkiye’deki göçmenler için önemli bir sorun haline gelmiştir. Sığınmacı sorununa maruz kalan tüm ülkelerde olduğu gibi Türkiye de bir taraftan sığınmacıların entegrasyonu, hukuki hakları ile ilgilenirken diğer taraftan da geri dönüşleri için çalışmalar yürütmektedir. Dolayısıyla sığınmacıların geri dönüş isteklerinin ne düzeyde olduğunu belirlemek son derece önem taşımaktadır. Kaldı ki Suriye gibi günümüzde büyük ölçüde etnik ve mezhepsel olarak parçalanmış bir ülkeye geri dönmek isteyecek sığınmacıların da profilleri de farklı olacaktır. Günümüz Suriye şartları düşünüldüğünde geri dönüşlerin büyük ölçüde etnik temelli olacağı görülmektedir. Bu nedenle bu çalışmada Suriyeli sığınmacıların etnik kökenli geri dönüş istekleri ele alınmıştır. Çalışma alanı olarak yaklaşık 450 bin Suriyeliye ev sahipliği yapan ve aynı zamanda Suriye sınırında yer alan Gaziantep ili seçilmiştir. Gaziantep’te 379 Suriyeli sığınmacı ile yüz yüze anket yapılmış ve bu anketlerden elde edilen veriler SPSS programında değerlendirilerek Suriyeli sığınmacıların vatandaşlık alma ve geri dönüş eğilimlerine ilişkin belli sonuçlara varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: