Özet:

ÖZET : Bu araştırma Erzurum şartlarında seyreltme uygulanan ve uygulanmayan koşullarda  farklı çıkış oranlarının şeker pancarında kök verimi ve kalitesi üzerine etkisini belirlemek amacıyla, Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.'nin Pasinler Araştırma İstasyonunda 1992 ve 1993 yıllarında yürütülmüştür. Ekimde iki sıra üzeri mesafesi (8 ve 15 cm) farklı çıkışlarda bitki sıklığı ve dağılımı bakımından karşılaştırılmıştır. Farklı çıkış seviyeleri canlı (normal) tohumların % 20 ve 40 oranında ölü tohumlar ile karıştırılması suretiyle elde edilmiştir. Sıra aralığı 45 cm olarak alınmıştır.                    Çimlenme gücü % 90, 72 ve 54 olan tohumlarla, ortalama % 60, 50 ve 35 tarla çıkışlarına ulaşılmıştır.                   Seyreltmesiz 8 cm'lik ekimde yüksek bitki sayısı ve çift bitki yeri oranı, kök ve şeker verimini azaltmıştır. Bu ekimde aşırı sıklık meydana gelmiş, çift bitki yeri oranının % 30'dan % 47'ye çıkması ile şeker verimi % 4.5 azalmıştır. Seyreltmesiz 15 cm'lik ekimde % 10-15 çift bitki yeri oranı herhangi bir kayba neden olmamıştır. Geniş bitki aralıkları daha az şeker oranına sebep olmuştur. Kök verimi bitkiler arası düzensiz dağılımla azalmıştır. Tarladaki 0.45 m'den geniş boşluklar sıra uzunluğunun % 6, 15 ve 21 'ini kaplamasıyla kök verimi sırası ile  % 4, 15 ve 18 oranında azalmıştır.                   Seyreltmeli 8 cm'lik ekim, tohum ve tarla işçiliği masrafını artırmaktadır. Hassas ekimde tohumlar arası mesafe artırılarak seyreltmenin tamamen ortadan kaldırılması mümkündür. Genetik monogerm tohumları 45 cm sıra ve 15 cm tohum aralıklarıyla ekmek bir çözüm yoludur. Ancak, seyreltmenin ortadan kaldırılması için tarla çıkışının % 50-60 veya daha fazla olması gerekmektedir.               COMPARISON OF TWO SEED SPACINGS UNDER DIFFERENT EMERGENCE CONDITIONS WITH RESPECT TO PLANT DENSITY AND PLANT DISTRIBUTION IN PRECISION DRILLING OF SUGAR BEET                     SUMMARY: This study was conducted in order to investigate the effect of field emergence levels with and without thinning on the root yield and quality of sugar beet (cv.Eva)  on  the  Experimental  Farm  of  Turkish  Sugar  Factories  Corporation in Pasinler Plateau (Erzurum) in 1992 and 1993. Different two seed spacing (8 and 15 cm) under different emergence conditions were compared with respect to plant population and plant distribution in precision drilling. Emergence levels were obtained by mixing seed with 0, 20 and 40 % dead seed material. Row spacing was 45 cm apart in all treatments.                   Laboratory germination was 90, 72 and 54 % in seeds, respectively with corresponding field emergence rates of 60, 50 and 35 %.                   Sowing seed 8 cm apart without thinning resulted in high beet populations and double-plant proportion reduced root and sugar yield. Sowing at 8 cm intervals without thinning gave an excessively dense stand. Increase in double-plant places from 30 % to 47 % decreased white sugar yield by 4.5 %. Sowing at 15 cm intervals without thinning with double plant up to 10 and 15 % did not cause losses. Wider plant spacing always resulted in lower sugar content. Root yield were decreased when the distance between plant was irregular. When gaps > 0.45 m with covering 6, 15 and 21 % of the row length, root yield were reduced by 4, 15 and 18, % respectively.                   Sowing at 8 cm intervals with thinning increases seed and labor costs. By using precision drilling and extending the seed distance, it may be possible to eliminate thinning. One  compromise  solution  is the drilling of genetic monogerm seed at 15 cm distance and within a row spacing of 45 cm. The scheme involves manual thinning, but at 50-60 % or more field emergence.  

Anahtar Kelimeler: