Özet:

Bu çalışma, katılım sürecinde Türk ticaret ve yatırımları üzerinde AB'nin ekonomi üzerine önerilerini değerlendirmeye odaklanmaktadır. 2005-2019 yılları arasında AB tarafından Türkiye´ye ilişkin yayınlanan ilerleme raporları analiz edilerek ve karşılaştırılarak bahse konu önerilerin etkileri ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Çalışmada, içerik analizi methodolojisi kullanılmıştır. Bu bağlamda, mezkûr ilerleme raporlarında yer alan AB müktesebatının ticaret ve yatırımla ilgili olabilecek 5 başlığındaki değişiklikler minvalinde Türkiye ekonomisindeki gelişmeler araştırılmıştır: Ticarette dışa açıklık; piyasaya erişim, yabancı sermaye girişleri ve finansal açıklık; doğrudan yabancı yatırım (DYY) ve cari işlemler dengesi. Bulgular, AB önerilerine uyumun, özellikle 2010 yılından önce ticarette dışa açıklık ile finansal açıklık ve yabancı sermaye girişi olmak üzere iki bölümde ileri olduğunu göstermektedir. Bu bölümler bir ekonominin dış dünya ile olan ilişkilerine odaklandığından, mezkur bölümlerdeki iyileşmeler inceleme döneminde uluslararası pazarlar ile olan ilişkilerin iyi durumda olduğunu göstermektedir. Ancak, Türkiye’nin cari işlemler dengesi ve DYY ortamının iyileştirilmesi gibi diğer alanlarda öneriler doğrultusunda yeterince iyi bir performans sergileyememiş olduğu görülmektedir. AB, bu konularda iyi planlanmış aksiyonların özellikle son on yılda azaldığını vurgulamaktadır. Çalışmanın bir başka ilginç bulgusu, AB'nin muhtelif önerilerinde bazı tutarsızlıklar olduğudur. Zaman zaman AB raporları süreklilik arz eden bir yaklaşım sunamamakta ve bazı karışıklıklara neden olmaktadırlar. Sonuç olarak, AB’nin ekonomik koşulsallığının Türkiye ekonomisi için bazı alanlarda itici güç oluşturduğu ileri sürülebilir.

Anahtar Kelimeler: