Abstract:

Türkiye’de üstlendikleri görevler itibariyle yerel yönetimler içerisinde en önemli konumda belediyeler bulunmaktadır. Ülkemizde belediye gelirleri merkezden aktarılan paylar, kendi öz gelirleri ve borçlanma gelirlerinde oluşmaktadır. Belediyelerin en önemli sorunlarından birisi finansal açıdan merkeze bağlı olmalarıdır. Ayrıca öz gelirlerinin yetersiz olması da önemli sorunlardan bir diğeridir. Buna karşılık, belediyelerin üstlendikleri ve her geçen gün artan görev ve sorumluluklarını etkin bir şekilde yerine getirebilmeleri için yeterli öz gelire sahip olmaları, diğer bir ifadeyle, finansal açıdan güçlü bir yapıya sahip olmaları gerekmektedir. Öz gelirler içerisinde ise vergi gelirleri en önemli paya sahiptir. Günümüzde belediyeler tarafından toplan vergiler Emlak Vergisi Kanunu ve Belediye Gelirleri Kanunu’nda yer almaktadır. 2011-2020 dönemini kapsayan bu çalışmada, Türkiye’de belediye gelirleri, Motorlu Taşıtlar Vergisi ve Özel Tüketim Vergisi incelenmeye alınmıştır. Bu bağlamda, belediyelerin üstlendikleri görev ve sorumluluklar kapsamında yeterli finansmana sahip olmadıkları, mevcut gelir kaynaklarının artırılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Belediyelerin öz gelirlerini artırmak amacıyla, Motorlu Taşıtlar Vergisi tahsilatının belediyelere bırakılması ya da en azından Motorlu Taşıtlar Vergisi’nden belediyelere pay verilmesi önerisi oldukça önem arz etmektedir. Yapılan değerlendirmede, Motorlu Taşıtlar Vergisi’nin belediyeler tarafından tahsil edilen vergi gelirleri toplamından biraz daha yüksek düzeyde gelir getirdiği görülmüştür. Bu ise ilave bir vergi geliri aktarımı ile belediyelerin ihtiyaç duyduğu gelirlere ulaşabileceği üstlendikleri görev ve sorumlulukları daha etkin bir şekilde yerine getirebileceği anlamına gelmektedir.

Keywords: