Özet:

Altyapı yatırımları insanların yaşam kalitesinin ve sosyal refahın arttırılmasında, ekonomik kalkınmanın gerçekleştirilmesinde doğrudan veya dolaylı olarak büyük etkiye sahiptir. Altyapı yatırımlarının özel yatırımlar ile tamamlayıcı özelliğe sahip oldukları bilinmektedir. Altyapı yatırımlarının yeterli bir düzeyde gerçekleştirilebilmesi, rekabete dayalı serbest piyasa ekonomisinin gelişmesinin ön koşulunu oluşturmaktadır. 1980'li yılların başında gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde yaşanan liberalizasyon sürecinin bir sonucu olarak devletin ekonomideki payının küçültülmesine yönelik eğilimler özelleştirme uygulamalarını beraberinde getirmiştir. Özelleştirme süreci öncelikle kamunun piyasaya yönelik özel mal üreten birimlerinde başlamıştır. Diğer bir ifade ile kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT) özelleştirme sürecinin ilk ayağını oluşturmuştur. Bu sürecin tamamlanıp piyasada özel mal üreten kamu işletmelerinin kalmaması, 1990'ların başından itibaren kamu altyapı yatırımlarının özelleştirmesini veya yeni altyapı yatırımlarının özel sektörün katılımı ile gerçekleştirilmesini gündeme getirmiştir. Kamu altyapı yatırımlarına özel sektörün katılımı en çok fiyatlaması politikası yönüyle geniş tüketici kitleleri tarafından hissedilmektedir. Genel algılama tarzı ise, kamu altyapı hizmetlerindeki özelleştirmenin hizmet bedellerinin artışı şeklinde tüketicilere yansıyacağıdır. Özel sektörün hizmet üretimine katılımının böyle bir sonuç doğurması ister istemez toplumsal ve siyasal tepkileri beraberinde getirecektir. Oluşan genel kanının aksine, kamu altyapı hizmetlerinin özelleştirilmesinin her zaman fiyat artışlarını beraberinde getirdiğine yönelik görüşler, gerek teorik gerekse ülke uygulamaları dikkate alındığında doğrulanmamaktadır. Bu çalışmanın temel amacı; kamu aItyapı özelleştirmeIerinde ve yeni özel kesim altyapı yatırımlarında fiyatlama poIitikasl değişimleri ile bu değişimlerinin meydana getirdiği sonuçIarı çeşitli ülke örnekIerinden elde ediIen veriIer aracılığıyla ortaya koymaya çalışmak olacaktır.

Anahtar Kelimeler: