Özet:

Türk kökenli Kaçar Hanedanlığı, İran tarihinde önemli bir yere sahiptir. Kaçarlar döneminde hükümdarların şehzadelerle yaşadığı bazı sorunlar dikkat çekmektedir. Bu sorunlar neticesinde şehzadelerin bir kısmı Osmanlı Devleti’ne sığınmıştır. Çalışmamızda bu şehzadelerden biri olan Abbas Mirza’nın Osmanlı Devleti’ne gelişi meselesi, Bağdat’a yerleştirilmesi ve bu süre içerisinde yaşanan olaylar ile buna bağlı olarak gelişen Osmanlı-İran ilişkileri aydınlatılmaya çalışılmıştır. Abbas Mirza ilk önce Osmanlı Devleti’ne İran ve İngiltere tarafından sürgün olarak gönderilmek istenmiştir. Lakin Abbas Mirza’nın sürgün olarak ülkeye girmesine Osmanlı Devleti tarafından karşı çıkılmış ve bu şekilde ülkeye girmesine izin verilmemiştir. Fakat daha sonra sığınmacı konumunda iken ülkeye girişi kabul edilmiştir. Abbas Mirza, Osmanlı Devleti sınırları içerisinde yirmi beş yıl gibi uzun bir süre yaşamıştır. Bu süre içerisinde Abbas Mirza’nın güvenliği ve her türlü ihtiyacı Osmanlı Devleti tarafından karşılanmıştır. Diğer taraftan Osmanlı Devleti ile İngiltere arasında şehzadenin himayesi sorunu yaşanmış ve buna bağlı olarak konu uluslararası bir boyut kazanmıştır. Ancak Osmanlı Devleti şehzadenin himayesini İngiltere’ye bırakmamayı bir haysiyet meselesi olarak görmüştür. Osmanlıya sığınan Abbas Mirza’nın siyaseten kullanılma ihtimali, İran iç politikasında bir tehdit unsuru olarak algılanmıştır. Ayrıca bu ihtimal iki ülke arasındaki ilişkileri olumsuz olarak etkilemiştir. Çalışmamıza konu olan bu süreç, ağırlıklı olarak Osmanlı arşiv vesikalarından faydalanılarak yazılmıştır. Bu kaynağın dışında ise konu ile ilgili tetkik eserler ve makalelerden de istifade edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: