Özet:

Bu çalışma Türkiye’nin demokratikleşme sürecindeki Avrupa Birliği (AB) etkisini ve bu etkinin güçlü ya da zayıf olmasını belirleyen şartları ve faktörleri, busüreci üç döneme ayırarak incelemektedir: demokratikleşme sürecinin Türkiye’ninaday ilan edildiği 1999 yılından sonra ivme kazanması, demokratikleşmenin katılım müzakerelerinin başladığı 2005 yılından itibaren yavaşlaması ve 2011 genelseçimlerinden itibaren Türkiye’de insan hakları ve demokrasi aleyhine yaşanan gelişmeler. Koşulluluk, AB’nin üye adayı ülkelerde demokrasiyi geliştirmek için başvurduğu en önde gelen mekanizmadır. Dolayısıyla bu makalede AB’nin Türkiye’nin demokratikleşme sürecindeki etkisi bu mekanizmanın demokrasi ve insan hakları rejiminin dönüşümündeki etkinliği sorgulanarak çalışılmaktadır.Ancak demokratikleşme Türkiye’de hem dış faktörlerin hem de iç faktörlerin etkilediği oldukça karmaşık bir süreç olduğu için gerek AB seviyesinde gerekse ulusal seviyede hangi şartların ve aracı faktörlerin AB koşulluluk mekanizmasının etkinliğini (ya da etkinsizliğini) etkilediğini araştırmaktadır.

Anahtar Kelimeler: