Özet:

İslam sanatı içinde önemli bir yer teşkil eden Safevi devleti gösterişli sanat eserleri ile temsil edilmiştir. Safevi hükümdarları sanatçıları korumuş ve sanat faaliyetlerinin gelişiminde önemli rol oynamıştır. Özellikle kitap sanatlarına verdikleri önem pek çok konuda yazma eser üretimine neden olmuştur. Bu eserler Tebriz, Herat, Şiraz, İsfahan gibi, sanat merkezlerinde üretilmiştir. Bu merkezlerden Şiraz, minyatürlü ve tezhipli yazma eserlerin üretimin yapıldığı önemli merkezlerden biri olmuş, tarih, bilim, edebiyat, din gibi pek çok konularda yazma eserler istinsah edilmiştir. Bunlardan İslam dünyasının kutsal kitabı olan Kur'anı Kerim nüshaları Safevi döneminde de önem arz etmiş, gerek cilt, hat, gerekse sayfa tezyinatı açısından nadir, özellikli Kur'an-ı Kerim nüshaları üretilmiştir. Bu nüshalardan bazıları bugün ülkemizdeki bazı yazma eser kütüphanelerinde bulunmaktadır. Makalede Safevi dönemi cilt sanatının oluşumunu etkileyen etmenler üzerinde durarak, Süleymaniye Kütüphanesi, Sultan Ahmed I koleksiyonunda yer alan ve Safevi dönem özelliği gösteren bazı Kur’an-ı Kerim nüshalarının ciltleri örneğinde Safevi cilt sanatında kullanılan motif ve kompozisyonlar değerlendirilecektir. Ayrıca söz konusu nüshaların cilt tezyinatı ele alınıp motif, kompozisyon ve renk özelliklerine değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler: