Abstract:

Kant, “ahlaklılığın en yüksek ilkesini” arayıp bulmayı ve saptamayı (2013: 7), ahlak üzerine yazdığı eserin temel amacı olarak ortaya koymaktadır. Kant’ın bu amacı etikte eskiçağdan beri süregelen bir geleneğin devamı niteliğindeymiş gibi görülür. Çünkü eskiçağdan beri eylemlerimizin en son ereğinin ne olduğu tartışılırken, eylemlerimizi yöneten temel bir ilkenin olup olmadığı gösterilmeye, yani farklı ilkelerin, sonuçta tek bir ilkeye geri götürülüp götürülemeyeceği sorusu yanıtlanmaya çalışılmıştır. Oysa bu durum Kant etiğinin değerinin, değerli eylemin olanağının doğru anlaşılmasını engellemektedir. Çünkü Kant’ın “ahlaklılığın en yüksek ilkesi” eylemlerimizin değil, istememizin ilkesidir. Ona göre “ahlaklılık, eylemlerin stemenin özerkliğiyle, yani maksimler aracılığıyla olanaklı bir genel yasamayla olan ilişkisidir” (2013: 57). Kant için önemli görülen şey, ahlak yasasına göre istemektir. Bu yazıda, Kant’ın etiğinin normatif etik olarak görülemeyeceğini; bu düşünceye dayanarak “ahlak yasası”nın, “ahlaklılığın en yüksek ilkesi”nin değerli eylemin (etik eylemin) olanağı olduğunu göstermek amaçlanmıştır.

Keywords: