Kırım Hanlığı, Rusya İmparatorluğu´nun 1783 yılındaki ilhakı ile son bulmuştur. Bu tarihten itibaren siyasi, idari, sosyal ve kültürel tüm kurumları lağvedilen Kırım Türkleri Çarlık idaresinin takip ettiği Ruslaştırma siyaseti sonucu keskin bir dönüşüm yaşamıştır. Bu kırılma noktasının ardından Karanlık Yüzyılı sonlandıran Tercüman gazetesinin yayımlanması (1883) ve İsmail Gaspıralı´nın şekillendirdiği Cedîdcilik hareketi ile siyasette, sosyal hayatta ve basında millî ideallere sahip yeni bir aydın zümre yetişmiştir. 1905 Rus Devriminin yarattığı nispeten serbest koşullar siyasi kimlik arayışı doğrultusundaki faaliyetlere ivme kazandırırken 1917 Bolşevik Devriminin ardından Kırım Ahalî Cumhuriyeti (1917-1918) kurulmuştur. Bu kısa bağımsızlık döneminin anlamlı yönü Kırım Hanlığından sonra ikinci kez Kırım Türklüğünün temsil edilmesidir. Kurultay Hükümeti adıyla da bilinen millî hükümet Bolşeviklerin silahlı hücumuna uğrayarak son bulmuştur. Nisan 1918´de Kırım´a giren Alman ordusu Bolşevikleri buradan çıkarsa da yarımada Kasım 1918´de önce İtilaf devletlerinin deniz gücünün akabinde de Denikin´e bağlı Beyaz Rus ordusunun işgaline uğramıştır. İkinci kez kısa süreli Bolşevik işgaline uğrayan Kırım´a bir süre sonra Wrangel kuvvetleri hâkim olsa da Kasım 1920´ye gelindiğinde Kırım´da son kez Bolşevikler üstünlük sağlamıştır. 18 Ekim 1921´de Kırım Muhtar Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (Kırım MSSC) ilan edilmiştir. Çalışmamızın amacı 1924-1928 yılları arasında Kırım MSSC´ni yöneten Veli İbrahim dönemi ve Onu yargılanmaya götüren süreçler hakkındaki tespitleri sunmaktır.
The Crimean Empire ended with the annexation of the Russian Empire in 1783. From this date, all the political, administrative, social and cultural institutions of the Crimean Turks have experienced a sharp transformation as a result of the Russianization policy followed by the Tsar administration. After this breakthrough point, the publication of the Translator newspaper that ended the Dark Century (1883) and the Cedicism movement formed by Ismail Gaspıralı have reached a new bright gathering of national ideals in politics, social life and the press. The relatively free conditions created by the 1905 Russian Revolution encouraged political identity search activities, while the 1917 Bolshevik Revolution established the Crimean Ahal Republic (1917-1918). The meaningful aspect of this short period of independence is the representation of the Crimean Turkey for the second time after the Crimean Dynasty. The national government, also known as the Kurultay Government, ended with the armed attack of the Bolsheviks. In April 1918 the German army entered the Crimea and the Bolsheviks departed, but in the middle of November 1918, after the opposition forces' marine power, the White Russian Army was occupied by Denikin. Although the Wrangel forces ruled the Crimea for the second time after a short-term Bolsheviks occupation, the last time in November 1920 the Bolsheviks dominated the Crimea. On October 18, 1921, Crimea was declared the Great Soviet Socialist Republic (MSSC). The aim of our study is to provide findings about the Veli Ibrahim period, who ruled the Crimean MSSC between 1924 and 1928, and the processes that brought him to trial.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|