Özet:

Hatırat birinin yaşadığı dönemde yaşadığı ya da şahit olduğu olayların anlatıldığı yazı dizisidir. Bu eserlerde kişi kendi hayatıyla birlikte yaşadığı dönemin de bir portresini çizer. Hatıratlar tarih bilimine kaynaklık etmeleri bakımından önemli bir yere sahiptirler. Özellikle içeriğinde resmi yazışmaları içeren hatıratlar bu alanda önemli kaynaklardır. Ancak bu özelliklerine rağmen hatıratını yazan kişinin eserinde kendini öne çıkarması hatıratların objektifliğini zayıflatır. Bu yüzden aynı dönem veya olayın anlatıldığı bu türden eserler tarih yazımında kaynak olarak kullanılacaksa mutlaka bu konudaki başka eserler incelenmeli ve hatıratla karşılaştırmalı olarak ele alınmalıdır. Bu çalışmada hatıratların birer tarihi vesika olarak kullanılabilirliğinden yola çıkılarak Bolşeviklik hususunda Milli Mücadeleye önderlik eden liderlerin ne düşündüğü, bu konuda neler yaptığı, Bolşevikliğin yanında veya karşında olma durumları karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Birinci Dünya Savaşı’ndan yenik çıkan ve tarih sahnesinden neredeyse tamamen silinmek istenen bir milletin Bolşevikliği bir kurtarıcı gibi gören liderleri nasıl oldu da bu düşüncelerini Bolşeviklik aleyhine değiştirdiler. Bu çalışmada bunun nedenlerini araştırılmıştır. Amaç Milli Mücadele sürecinde Bolşevikliğin Anadolu için uygulanabilir bir rejim olup olmadığı konusuna dönemin liderlerinin gözünden bakabilmektir. Bunu yaparken araştırmamızda hatıratları temel kaynak olarak kullanmamıza rağmen, bu lider kadronun yazışmaları ve bu konudaki diğer araştırma eserler ve bu liderlerin hayat hikâyesinin anlatıldığı biyografi türünden eserleri de kullandık. Bunu yapmamızdaki amaç konuya objektif, eleştirel ve analiz gözüyle bakabilmeyi sağlamaktır.  

Anahtar Kelimeler: