Özet:

Tasavvuf, görünür ve görünmez yaratılış bilgisini birleştiren İslami bir yorumdur. Sufiler daha çok görünür işaretler kullanırlar ve daha sonra somut olanların ardında bilinmeyen gerçekleri ortaya koymaya çalışırlar. Tasavvufî yaklaşım, bu örtülü ruhsal gerçeklerle büyük ölçüde ilişkilidir. Görünür ve görünmez dini bilgelik arasında bir birlik olduğu açıktır. Aslında tevhid kavramı, inanç ve uygulamalarda bu birliğin sağlayıcısıdır. İbn-i Arabi tevhid'in ateşli bir savunucusudur. Vahdet-i vücûd doktrini İbn Arabi’nin bütün kitaplarında yayılmış bir halde görülebilir. Kur’an-ı Kerim’de bulunan İbrani örneklemleri, İbnArabi tarafından zâhiren fark edilmeyen insani gerçekliklere dikkat çekilmek üzere kullanılmıştır. Kur’an-ı Kerim’de İsrailoğlları kendileri hakkında anlatıların en yoğun olduğu topluluktur. İbn Arabi, bu söylemleri, insanın sadist eğilimini ortaya çıkarmak için yorumluyor. Tasavvufî Kur’an yorumunda İbranice sembollerin tasavvufi olarak ne anlama geldiğini açıklar. Üstün varlık olan yaratılmış insanın seçkinliğinin kıymetini idrak edememesinin ve bunun sonucunun ne olduğunun örneklendiği İsrailoğulları hikâyeleri aslında insanın için var oluş problemidir. Ayetlerin gerçek anlamını yeniden ifade etmenin yanı sıra, İbn Arabi, kendi eylemlerini ve durumlarını düşünmeleri için Müslümanlara olanak sağlar. Ayrıca onun tasavvufi yorumlarıyla her inançtan insanlar, Hz. Musa’yı ve Firavun’u kendi iç dünyalarında görebilirler. Bu çalışmada onun konu edindiği İbrani sembolizmine ışık tutmaya çalışacağız.

Anahtar Kelimeler: